معرفی پوملو
پوملو به خانواده ی مرکبات تعلق دارد. این درخت همیشه سبز، دارای بزرگ ترین میوه مرکبات است. سایر نام های آن عبارتند از: گریپ فروت چینی، جابونگ، پومپلموس و شدوک. چاندلر یکی از ارقام پوملو است که در کالیفرنیا وجود دارد و پوست آن از سایر ارقام صاف تر می باشد. وزن این میوه به یک کیلوگرم هم می رسد. پوملو بومی مناطق جنوب شرقی آسیا، تایلند و مالزی می باشد. برخی ارقام پوملو در منطقه مدیترانه، مناطق گرمسیری آمریکا و استرالیا یافت می شوند اما پراکندگی اصلی این رقم در جنوب شرقی آسیا می باشد. شرایط آب و هوایی مناسب برای این درخت، گرمسیری و نیمه گرمسیری می باشد. پوملو رطوبت و گرما را ترجیح می دهد.
نهال پوملو ویتنامی و انواع نهال از جمله گیلاس تک دانه مشهد، کامکوات، لیمو گلابی و …. در سایت فردین کشت موجود می باشد.
میوه پوملو که به اندازه ی یک توپ بسکتبال است
گیاهشناسی
گل
گل های بزرگ با قطر حدود 7-3 سانتی متر به صورت تک یا در خوشه های کوچک و دارای گلبرگ های کرم رنگ می باشد.
برگ
این درخت در بین مرکبات دارای بزرگ ترین برگها می باشد.
میوه
پوملو بزرگ ترین میوه مرکبات را دارد که قطر آن به حدود 25-15 سانتی متر رسیده و 2-1 کیلوگرم وزن دارد. پوست میوه ضخیم و اسفنجی بوده، زمانی که نارس است سبز کم رنگ و پس از رسیدن زرد رنگ می شود. میوه شیرین بوده و گوشت آن دارای رنگ زرد یا صورتی می باشد.
کاشت و پرورش پوملو
فاصله کاشت
فاصله کاشت در کشت متراکم 6 متر و در کشت های معمولی حدود 10-8 متر می باشد. ارتفاع این گیاه به حدود 15-5 متر می رسد.
تکثیر
پیوندک پوملو بر روی انواع پایه مرکبات قابل پیوند می باشد، البته این درخت با بذر نیز قابل تکثیر است اما پس از جداسازی بذر از میوه و قبل از خشک شدن آن، باید سریعاً نسبت به کشت اقدام نمود. دانه های کشت شده پس از حدود 8 سال شروع به میوه دهی می کنند.
آفات و بیماری ها
مهم ترین آفات آن عبارتند از : مینوز، پروانه برگ خوار مرکبات، کنه و مگس میوه و مهم ترین بیماری های آن نیز شامل شانکر و پوسیدگی ریشه ناشی از فایتوفتورا و فوزاریوم می باشد.
موارد مصرف پوملو
میوه به صورت تازه یا آب میوه مصرف می شود. گوشت میوه در سالاد مورد استفاده قرار می گیرد. پوست میوه نیز در تهیه شیرینی به کار می رود.
در فیلیپین این میوه به نام های “سوجا”یا “لوکبان” شناخته می شود که به عنوان دسر مصرف می شود، به این صورت که میوه قطعه قطعه شده و قبل از مصرف در نمک قرار می گیرد. آب میوه به تنهایی یا مخلوط با سایر آب میوه ها نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
در تایلند، میوه به صورت خام یا با طعم های شور، شیرین یا تند مصرف می گردد.
شهر تامبون در مالزی برای پوملو شهرت دارد و دو رقم در این شهر کشت می گردد. یک رقم شیرین بوده و دارای گوشت سفید است و رقم دیگر ترش مزه بوده و گوشت آن صورتی رنگ است و بیشتر برای تزیین غذا مورد استفاده قرار می گیرد.
در بنگلادش این میوه به نام “جامبورا” معروف است و بر خلاف رقم مالزیایی، میوه دارای گوشت سفید، ترش بوده و میوه صورتی دارای مزه شیرین می باشد.
در کشور چین برگ های پوملو در مراسم مذهبی برای شستشوی افراد و دور کردن شیطان به کار می رود.
پوملو دارای طعم شیرین و شبیه گریپ فروت است، اما میوه آن از نظر اندازه بسیار بزرگ تر از گریپ فروت می باشد. طعم میوه مانند طعم طبیعی گریپ فروت کمی تلخ بوده، اما در حقیقت غشای احاطه کننده آبدانک ها تلخ بوده که غیرخوراکی است و می توان آن را دور ریخت. پوست میوه معمولاً در تهیه مارمالاد کاربرد داشته یا آن را شیرین کرده و به همراه شکلات استفاده می کنند. پوست پوملو در تهیه غذاهای چینی نیز به کار می رود. به طور کلی، پوست مرکبات در کشورهای جنوب شرقی آسیا برای مزه دار کردن غذاها مخصوصاً سوپ های شیرین کاربرد دارد.
گردآوری: حاتمی
