عمومی

نقش عناصر غذایی پر مصرف در زراعت پیاز

زراعت پیاز

زراعت پیاز خوراکی (Allium cepa L.) از قدیمی ترین زراعت های سبزی در جهان است که قدمت آن به بیش از۵۰۰۰ سال پیش می رسد. این گیاه به عنوان غذا از زمان های بسیار قدیم مورد استفاده انسان بوده است. پیاز به صورت رسیده و پیازچه به عنوان طعم دهنده و چاشنی غذا، همچنین به صورت سالاد و ترشی مورد استفاده قرار می گیرد و کم و بیش در صنعت به شکل چیپس پیاز و پودر در بازار جهانی تقاضای زیادی دارد. گیاهی است دوساله تک لپه ای با ریشه های سطحی که برای تولید سوخ به صورت یک ساله و برای تولید بذر به صورت دوساله کشت می شود.

نیتروژن مطلوب برای تولید اقتصادی و زراعت پیاز ضروری است. نیتروژن عملکرد سوخ، کیفیت، رسیدگی، انبارمانی و مقاومت در برابر بیماری ها را تحت تاثیر قرار می دهد. کمبود نیتروژن عملکرد کل و اندازه سوخ یا عملکرد اقتصادی را کاهش می دهد. همچنین کمبود نیتروژن رسیدگی را به تاخیر می اندازد و ممکن است چروکیدگی سوخ را در انبار افزایش دهد. نیتروژن اضافی عملکرد و کیفیت محصول را کاهش می دهد. کاربرد بیش از حد نیتروژن قبل از کاشت پیاز می تواند استقرار گیاه را کاهش دهد و به رقابت و رشد بیش از حد علف های هرز کمک کند. نیتروژن اضافی بصورت سرک نیز تاثیر منفی در رشد گیاه می گذارد. نیتروژن اضافی در اواخر فصل، رسیدگی را به تاخیر می اندازد و تاخیر در رسیدگی چروکیدگی سوخ را در انبار می تواند افزایش دهد.

شما عزیزان می توانید بذر انواع پیاز مانند پیاز زرد گرانکس، پیاز سفید اسپانیایی، پیاز قرمز ایتالیایی، پیازچه قرمز فارست و … را سایت فردین کشت خریداری نمایید.

زراعت پیاز

برداشت پیاز

تاثیر فسفر در رشد پیاز

پیاز با سیستم ریشه نسبتا کم پشت کارآیی کمتری در دسترسی به فسفر خاک دارد. در طول مراحل رشد اولیه به طور معمول پیاز بیشتر تحت تاثیر کمبود فسفر قرار می گیرد. زیرا سیستم ریشه ای محدود و دمای پایین خاک انتشار یا حرکت فسفر را به سطح ریشه ها کاهش می دهد. کمبود فسفر موجب توقف رشد و کند شدن توسعه در پیاز می شود. پیاز جهت جذب فسفر از خاکی که میزان فسفر قابل جذب آن در حد ضعیف تا متوسط قرار دارد، در حد بالایی به فرآورده قارچ Arbuscular mycorrhizal وابسته است. این فرآورده شبکه ای از هیف های فراوان ایجاد می کند که از ریشه های پیاز به داخل خاک گسترش یافته و در نتیجه سطوح جذب ریشه را به شدت افزایش می دهد. همچنین قارچ های میکوریز ممکن است جذب روی و سایر عناصر ریز مغذی را در pH های بالای خاک افزایش دهد. نتایج تحقیقات نشان داد که تلقیح پیاز با قارچ میکوریز جذب عناصر فسفر، روی و مس را افزایش و جذب سدیم و کلر را کاهش و اثری بر جذب پتاسیم، نیتروژن و منگنز نداشت. استفاده از قارچ میکوریز موجب افزایش عملکرد در زراعت پیاز گردید. گزارش کرده اند که در سطوح بالای شوری، اثر قارچ Glomus entunicatum در افزایش وزن سوخ قابل توجه است. بنابراین با استفاده از قارچ های میکوریز می توان مصرف کودهای فسفره را کاهش و مقاومت گیاه را نسبت به تنش های محیطی از جمله شوری افزایش داد. مقدار آهک خاک اثر بخشی کود فسفر را کاهش می دهد. با افزایش آهک در خاک میزان مصرف کود فسفر باید افزایش یابد.

نقش پتاسیم در زراعت پیاز

پتاسیم از نظر فراوانی در گیاه برابر با نیتروژن و در برخی موارد حتی بیشتر از آن است، به طوری که مقدار آن در گیاهان تا حدود هشت درصد وزن خشک برگ میرسد. گرچه پتاسیم در گیاه مانند نیتروژن نقش ساختمانی ندارد، اما وجود آن برای گیاه ضروری است. نقش اساسی پتاسیم در بسیاری از فرآیندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی در گیاه از جمله فتوسنتز، افزایش انتقال مواد فتوسنتزی، سنتز پروتئین، نگهداری تعادل آب و تحریک فعالیت های آنزیمی به اثبات رسیده است. در عمل اهمیت پتاسیم در رابطه با عملکرد و کیفیت پیاز گزارش شده است.

پتاسیم قادر است حدود ۴۰ درصد از ازت نیتراتی اضافه گیاه را تبدیل به پروتئین نماید و از این طریق از تجمع نیترات در پیاز جلوگیری به عمل آورد. میزان کافی پتاسیم در سوخ در کیفیت انباری پیاز مهم است. کمبود پتاسیم در پیاز با قهوه ای شدن نوک برگ های قدیمی تر و تولید سوخهای ضعیف قابل تشخیص است. بنابراین استفاده از مقدار مناسب کود پتاسیم در مراحل مختلف رشد پیاز برای حفظ رشد و کیفیت پیاز امری ضروری است. نتایج مطالعات متعدد نشان داده که مقدار پتاسیم قابل جذب اکثر خاک ها با سرعت بیشتری رو به کاهش بوده و توازن پتاسیم در بسیاری از مزارع منفی گزارش شده است. به علت انجام کشت های متراکم، مصرف بی رویه کودهای نیتروژن و فسفات و مصرف ناچیز کودهای پتاسیم، مقدار برداشت پتاسیم از خاک بیشتر از سرعت آزاد سازی این عنصر بوده است.

پیاز یکی از سبزی های مهم و انباری است که صفات کمی و کیفی و عمر انباری آن تحت تاثیر شرایط محیطی و عوامل به زراعی و به ویژه تغذیه گوگردی قرار می گیرد. اهمیت تغذیه گوگرد در زراعت پیاز از آنجا ناشی می شود که کمبود گوگرد موجبات دیررسی پیاز، قطور شدن گردن، نرم شدن بافت، کاهش سفتی و قابلیت نگهداری آن را در انبار فراهم می آورد. گوگرد یک عنصر غذایی ضروری در تولید پیاز است اما گوگرد بیش از حد تندی پیاز را افزایش می دهد، که برای مصرف تازه خوری می تواند نامطلوب باشد.

زراعت پیاز

کاشت پیاز

اثر تجمع نیترات در اندام های گیاهی

استفاده بهینه از کودهای شیمیایی، در راستای سیاست های توسعه پایدار کشاورزی از اهمیت بسزایی برخوردار است. اما در سال های اخیر روند مصرف کودهای نیتروژنی به دلیل تاثیر بسیار زیاد بر افزایش عملکرد و ارزانی نسبی آنها رشد زیادی داشته است. این کودها در اثر فعالیت باکتری ها در خاک به نیترات تبدیل شده و پس از جذب در سلول های گیاه به کمک آنزیم نیترات ریداکتاز احیا و به ترکیبات آمونیاکی تبدیل می شوند. گیاهان در صورت بالا بودن غلظت نیترات در خاک، قادرند بیش از نیازهای متابولیکی خود، نیترات را جذب و در سیتوپلاسم و واکوئل های سلول های خاص ذخیره کنند. همچنین شستشوی نیترات اضافی موجود در خاک باعث نفوذ آن به عمق و آلودگی آب های زیرزمینی به نیترات می گردد.

به دلیل آثار زیانباری که وجود نیترات اضافی در اندام های مصرفی گیاهان برای دام و انسان دارد، لازم است میزان نیترات در محصولات کشاورزی بخصوص پیاز در حداقل مقدار ممکن نگه داشته شود. غلظت نیترات در سوخ پیاز نباید از۲۹۰ میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک سوخ بیشتر شود. با توجه به اینکه نیاز روزانه انسان به نیترات به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، حدود ۵ میلی گرم است، لذا چنانچه در مواد خوراکی مصرفی، مقدار نیترات از حد مجاز فراتر باشد، برای سلامتی انسان در طولانی مدت تهدیدآمیز خواهد بود. نیترات در صورتی که وارد بدن شود، در سیستم گوارشی تبدیل به نیتریت شده و نیتریت نیز در خون هموگلوبین را به مت هموگلوبین تبدیل و انسان را به کمبود اکسیژن یا متموگلوبینمیا مبتلا می سازد. علاوه بر این نیترات از طریق ترکیب با یک نوع اسید آمینه در سیستم گوارشی بدن تولید نیتروز آمین می کند که موجب بروز سرطان در انسان می شود

روش های کاهش مقدار نیترات در سوخ

از مصرف بی رویه کودهای نیتروژنه خودداری شود. در طول دوره رشد گیاه مصرف کودهای نیتروژنه بصورت سرک انجام گیرد. مصرف کودهای بر اساس آزمون خاک انجام گیرد. کاربرد کودهای پتاسیمی، گوگردی و ریز مغزی ها و تعادل عناصر غذایی درتولید محصول مد نظر قرار گیرد. برای افزایش کارآیی مصرف آب و کودهای شیمیایی از مواد آلی نیز استفاده شود. با تراکم مناسب و با توجه به ضرورت رسیدن نور به گیاه کشت انجام گیرد. تا حد امکان از بروز تنش های رطوبتی جلوگیری شود. برداشت محصول در هنگام عصر صورت گیرد.

گردآوری: حاتمی

نوشته های مشابه