پیاز زرد یک گیاه دوساله بوده که درسال اول با کاشت بذر پیاز زرد قابل عرضه بدست می آید. پیاز در حال حاضر در تمام مناطق دنیا کشت می شود ولی گفته می شود که منشاء آن از ایران و افغانستان بوده است و از آنجا به دیگر نقاط دنیا راه یافته است .
این گیاه سبزی فصل خنک است و بهترین رشد و نمو را در دمای ۲۵-۱۲ درجه سانتی گراد دارد. واریته های مختلف پیاز نسبت به طول روز و دما عکس العمل های متفاوتی نشان می دهند. اغلب واریته های در دمای کم تولید ساقه گل دهنده می کنند بنابراین برای بذر گیری به دمای پایین احتیاج هست. با بذر پاشی در بهار ابتدا ریشه و برگ تولید می شود. تولید پیاز سپس تحت شرایط روزهای بلند و دمای بالا تشکیل و یا افزایش می یابد. انواع روز متوسط در مناطقی با آب و هوای ملایم ( عرض جغرافیایی ۳۸-۳۲ درجه ) پرورش می یابند . پیازهای روز بلند در عرض های جغرافیایی بالاتر از ۳۸ درجه پرورش می یابند.
پیاز دارای دوره استراحت بوده که در ارقام مختلف، متفاوت می باشد و از چند روز تا چند ماه طول می کشد. مقاومت زیاد پیاز برای دوره استراحت دمای ۲۸ درجه سانتی گراد و مقاومت کم آن ۱۵-۹ درجه سانتی گراد و در شرایط مرطوب می باشد. پیاز احتایج زیادی به نور دارد. بنابراین روزهای آفتابی در رشد و نمو گیاه مؤثر است. بهار گرم همراه با آب کافی برای کشت پیاز مناسب است. پیاز به شوری خاک حساس است.
ریشه های فیبری و سطحی پیاز فقط در ۳۰ سانتیمتری سطح خاک پراکنده می شوند، در مناطق معتدل برای رسیدن محصول پیاز ۳۸۰ الی ۷۶۰ میلیمتر آب نیاز است . رطوبت خاک برای رشد ریشه های نابجای جدید مهم است . اگر ریش نابجا تازه تشکیل شده در حال رشد باشند باید رطویت خاک به طور دوره ای به قاعده پیاز برسد ریشه ها در خاک خشک رشد نمی کنند.
برای کاشت بذر پیاز زرد نیازمند خاک نیمه سنگین،حاصلخیز با زهکش مناسب و فاقد سله است. خاک های شنی لومی بهترین خاک برای نفوذ ریشه و توسعه غده هستند اما چنانچه خیلی سبک باشند باید با کود دامی و شیمیایی آنها را تقویت نمود و هوموس انها را بالا برد. در خاک هایی با دمای ملایم و نسبتاً گرم به خوبی رشد می کند. پیاز نسبت به اسیدی بودن خاک بسیار حساس است و اسیدیته مناسب برای کاشت بذر پیاز زرد ۶ تا ۶/۸ می باشد. این گیاه نیازمند تأمین مداوم مواد غذایی است. از آنجا که پیاز دارای ریشه سطحی است، مواد غذایی مورد نیاز گیاه مثل ازت، فسفر و پتاس باید در محوطه دسترس ریشه ها قرار گیرد. پیاز ها در مقابل کمبود عناصر نیز واکنش نشان می دهد و این کمبود در انبار داری آنها نیز بسیار مؤثر خواهد بود. زمینی که کشت گیاه در آن صورت می گیرد، باید مسطح باشد. برای کشت پیاز به شخم خیلی عمیق احتیاج نیست.استفاده از کود های دامی پوسیده (۲۰ تا ۳۰ تن در هکتار) در افزایش عملکرد و تولید محصول با کیفیت خوب مؤثر است. بهتر است عملیات کود دهی قبل از کاشت گیاه و بر اساس نتایج آزمایش خاک انجام گیرد. بر اساس عملکرد ۴۰ تن در هکتار، گیاهان حدود ۱۴۵ کیلو گرم نیتروژن، ۲۵ کیلوگرم فسفر و ۱۵۵ کیلوگرم پتاسیم از زمین می کشند . ولی به طور متوسط حدود ۱۰۰ کیلو ازت (در دو نوبت)، ۸۰ کیلوگرم فسفر و ۲۰۰ کیلوگرم پتاس در هکتار توصیه می گردد. برای خاک های شور استفاده از کود های پتاسه سولفاته توصیه می شود. اسیدیته خاک بر میزان فراهمی عناصری مانند گوگرد و بر تاثیرگذار است . مقدار گوگرد موجود در خاک بر تندی پیاز موثر است، البته گوگرد به طور کلی برای تولید پیاز ( حتی انواع شیرین ) مورد نیاز است.
توصیه میگردد که کود های حیوانی در کشتهای قبلی استفاده شود چون پیاز به کود حیوانی زیاد ضرورت دارد و میتوان گفت نسبت به سایر سبزیجات مصرف کود حیوانی در پیاز دو برابر میباشد. استفاده از کود های حیوانی تازه که دارای بذر علفهای هرزه میباشد برای مزرعه پیاز زیان آوربوده چون پیاز در اوایل رشد بسیار ضعیف بوده و به کندی رشد و نمو میکند ، لذا علفهای هرزه به آسانی برآن غلبه میکند.
از انجا که ریشه پیاز سطحی است به یک مقدار آب کافی ضرورت دارد. پیاز در یک فصل رشد به ۵ الی ۱۰ مرتبه آبیاری ضرورت دارد که این تعداد آبیاری نظربه نوعیت خاک و آب و هوای منطقه متفاوت است. پیاز در مراحل اولیه رشد یک تعداد از ریشه های باریک را تشکیل داده که مستقیماً بزمین فرو میرود و بعداً یک تعداد از ریشه های سطحی بشکل جانبی نمو میکند. زمانی که برگ های پیاز به رنگ زرد در آمد آبیاری متوقف گردد چون باعث گندیدن غدۀ پیاز می گردد.
کاشت بذر پیاز زرد
بذر پیاز زرد را معمولا روی پشته هایی به فاصله ۳۵ الی ۴۵ سانتیمتر برای کشت یک ردیفه می کارند و برای کشت دو ردیفه ، عرض را دو برابر در نظر می گیرند . مقدار بذر پیاز زرد برای تولید پیاز حدود ۲٫۲ الی ۳٫۴ کیلوگرم درهکتار است. برای خزانه کاری یا تهیه نشاء مقدار بذر پیاز زرد حدودا ۶ برابر مقدار فوق است. عمق بذر کاری حدود۶ الی ۱۲ میلیمتر بوده و خاک تا زمان سبز شدن بذور باید مرطوب نگه داشته شود. برای تولید پیاز فواصل بین بوته ها ۷ الی ۱۰ سانتیمتر است.
این روش در مناطقی استفاده می شودکه از علف کش استفاده می گردد. رشد علفهای هرز در طول زمستان باعث می شود که کاشت بصورت مکانیزه صورت نگیرد در این روش حدود ۲ تا ۵ کیلوگرم بذر در هکتار لازم است. انتقال نشاء همزمان با دومین مرحله رشد ریشه انجام می شود.
زمانیکه بیخ پیاز تشکیل گردیده و تا زمان برداشت بیش از چند هفته نمانده باشد آبیاری قطع گردد. زمانیکه گردن پیاز که بین بیخ و بر گها قرارداشته ضعیف گردیده چپه میشود ، بعدا یک الی دوهفته دیگر وقت لازم است تا برگها خشک گردد وحاصل سپس جمع آوری میگردد.
زمانیکه برگ های پیاز شروع به زرد وخشک شدن نمودند بهترین موقع جمع آوری آنها است . نگهداری پیازها در آفتاب برای مدت چندروزجهت خشک شدن ریشه ها وروطوبت اطراف آن لازم است .
زمان جمع آوری پیازها میتوان اقدامات زیر در صورت نیاز انجام داد:
۱- عمل رسیده شدن پیاز را میتوان با خم کردن برگها و نوردهی بیشتر به غده ها چند روز به عقب انداخت.
۲- پس از خارج کردن از زمین آنها را با همان حالت برای دو الی سه روز روی سطح خاک هموار کنید.تاریشه ها هوا خورده و خشک شود.
۳- دراین مرحله با قراردادن یک توری سطح آنرا بالاتر آورده و پیازها را روی آن هموار کنید . جریان هوا را دراین روش بهتر صورت میگیرد .
۴- اگر رطوبت هوا زیادتر از حد معمول باشد روی آنها را با پلاستیک بپوشانید ایجاد منافع روی پلاستیک جهت برقراری جهت هوا لازم است.
Verified owner آیت طغرایی (خریدار محصول) –
ایا میشه انواع بذر پیاز رو باهم کاشت قرمز با سفید یا زرد .تشکر
Store manager فردین نژاد –
سلام وقت بخیر بله