بروکلی و دیگر هیچ !!

اعتقاد بر این است بروکلی اولین کلمی بوده است که از گونه های وحشی کلم پیچ استنتاج شده است که توسط مردم روم (ایتالیا)کشت می شده است .در اوایل قرن ۱۴ به عنوان مارچوبه ایتالیایی یا کلم گل جوانه ای معرفی گردید .این گیاه به عنوان یک سبزی مهم در طی سالهای ۱۹۳۰ شناخته شد و از سال ۲۰۰۰میلادی تا کنون به عنوان مهمترین سبزی از نظر ارزش غذایی در بین سایر سبزی ها معرفی می شود . ودرحال حاضر ارزشمندترین وسبزی شماره یک دنیا نامیده می شود.بروکلی با کلم سبز نیز دارای تمامی مشخصات گیاهشناسی نباتات نام برده است فقط با این تفاوت که اولا اندام گل که تنها قسمت قابل استفاده این گیاه است سبز رنگ بوده  و ثانیا بعد از برداشت گل مرکزی ،گلهای ثانویه نیز ظاهر می شود .بخش خوراکی گیاه بروکلی ساقه نرم و لطیف و جوانه های گل باز نشده هستند. این بخشها منبع خوبی از ویتامین A ،کلسیم و ریبوفلاوین یا B2 می باشد.بروکلی و گل کلم از نظر فیزیولوژیکی  شبیه هم هستند . نهال بذری ان یک هیپوکوتیل سرخ رنگ عمودی تولید می کند .بعد از گذشت چند ماه برخی ریشه ها به طور عمودی در زمین فرو خواهند رفت و حتی تا عمق ۵/۱ -۲ متر می رسند .اما اکثر ریشه ها در عمق ۲۰ -۳۰ سانتیمتری واقع اند .ساقه آن معمولا بدون انشعاب بوده و روی ان برگ ها و گل به وجود می آیند . برگها ساده ، متناوب و بدون گوشواره اند .در بسیاری برگها گوشتی و متقارن هستند. گلها زرد روشن ،۴ کاسبرگ ،۶ پرچم ، ۲کارپول و ۴گلبرگ دارند.گلهای بروکلی تخمدان فوقانی دارند .جوانه ها سبز تیره بوده و به صورت بسته های سفت در بالای گیاه قرار دارند.چنانچه بروکلی در دمای حدود ۱۴ درجه سانتیگراد قرار گیرد گلهای اولیه سریعتر باز می شوند .گلها توسط زنبور عسل می توانند به مراتب بیشتر گرده افشانی کنند.میوه بروکلی به صورت خورجین است و در هر خورجین بین ۱۰- ۳۰ دانه وجود دارد.

دانه بروکلی ۱۰ روز طول می کشد تا جوانه بزند .بروکلی محصول فصل خنک است .این گیاه به عنوان محصول بهاره یا پاییزه کشت می شود  ، اما این گیاه به سرما حساس است و صدمه می بیند .(توضیح:بذرهایی در مجموعه فردین کشت وارد کرده ایم که تا منفی ۲۸ درجه سانتی گراد را هم به خوبی تحمل می کند!)مخصوصا وقتی که گیاه کوچک است .بهترین زمان کاشت با دمای روزانه ۲۱- ۵/۱۵ درجه در روز و ۱۰- ۵/۱۵ درجه در شب است .دمای زیر صفر برای دوره های ۳۶ ساعته گیاه را از بین می برد و ادامه یافتن یک دوره ۳۰ ساعته گیاه را از رشد باز می دارد.استفاده از نشا وسعت عمل خوبی برای کنترل و تنظیم وقت برای بذر دار کردن بوته در اختیار ما قرار می دهد.دانه ها در حفره هایی کاشت می شوند و بعد از دو برگه شدن تنک شده و در گلدانهایی توربی کشت می شوند .معمولا ۵ هفته طول می کشد تا نشا اماده خروج از گلخانه شود.روش بذری برای محصولات اولیه پاییزه استفاده می شود.پرورش بذری در مزرعه بسیار پر خطر است زیرا ممکن است خاک خشک و سخت شود و مانع جوانه زنی بذرها گردد.برای جوانه زنی بذری باید خاک ترد و نرم باشد.گیاهان تولید شده در اب و هوای سرد پاییز معمولا رشد کندی و محصول کیفیت بالاتری می دهد.دما در تشکیل قسمت خوراکی بروکلی بر عکس کلم گل چندان موثر نیست. زمین مورد کاشت باید مانند زمین کلم گل دارای یک طبقه هوموس با اب کافی باشد.PH مناسب ان اندکی بالای ۶ است بروکلی در مقابل گرما حساستر از کلم گل است. احتیاجات کودی ان شبیه کلم گل بوده و پس از برداشت گل مرکزی می توان به عنوان کود سرک مقدار ۵۰ کیلوگرم ازت در هکتار به زمین داد تا افزایش محصول گلهای ثانوی را به همراه داشته باشد. طریقه کاشت ان مثل سایر کلمهاست و باید در مرحله اول خزانه گرفت و سپس به زمین اصلی منتقل کرد.انواع زود رس ان را می توان از اوایل تا اواخر اسفند در خزانه کشت نمود فاصله بوته ها از یکدیگر در زمین اصلی ۷۰*۶۰ سانتیمتر و فاصله ردیفها ۵۰-۶۰ سانتیمتر بسته به انواع ان متغیر است.

آفات و بیماریهای بروکلی:

شته ها یکی از افات مهم بروکلی هستند زیرا در داخل جوانه های متراکم جای می گیرند و از برگ های جوان شیره گیاه تغذیه می کنند کرم کلم نیز مشکل بزرگی مخصوصا در فصل کاشت زود هنگام است .حشره تخم ها را در سطح خاک ذخیره کرده و کرم حشره از ریشه تغذیه می کند و گیاه از مواد غذایی و اب بی بهره می ماند. رگه های قهوه ای در بخش تحتانی ساقه نشانه این افت است.

پوسیدگی سیاه یک بیماری باکتریایی بوده و باعث ایجاد مناطق نکرزه در گیاه می شود این بیماری معمولا رگه های متورمی می سازد که سیاه می شوند.

Plasmodiophora brassica این بیماری در خاک های اسیدی و دمای بالا بسیار فعال است که سلول را تحریک به تقسیم و بزرگ شدن می نماید. دکمه ای شدن نیز یک اختلال فیزیولوزیکی است که به دلیل کم شدن حرارت است این وضعیت قبل از شکل گیری مجموعه های گل صورت می گیرد و باعث کوچکی انها می گردد .گیاه برای تولید گل نیاز به سرما دارد .با کمبود مواد غذایی نیز ساقه گل پوک می شود.

ترجمه : هادی فردین

واحد تحقیق و توسعه فردین کشت