باغبانی درمانی

حرفه باغبانی از زمان های قدیم در ایران، مصر، بین النهرین، روم و یونان رواج داشته است و در این خصوص می توان به باغ های معلق بابل و باغ عدن اشاره کرد. پیشینه این حرفه در ایران به بیش از شش هزار سال می رسد. حرفه باغبانی به عنوان علم و هنر پرورش و تولید سبزی، گل و میوه تعریف می شود. مشاهده گل و گیاه و لمس اجزای آن سبب آرامش روحی انسان می شود. لذا روانشاسان به این نتیجه رسیده اند که در این حرفه به نوعی باغبانی درمانی بر روی افراد صورت میپذیرد.

باغبانی‌درمانی استفاده هدفمند از گیاهان و مشغول کردن افراد در فعالیت های باغبانی برای بهبود وضعیت جسمی، فکری و روحی آنهاست. انسان در تماس با گیاهان و کشت و کار، پرورش و نگهداری آنها از اثرات شفابخشی آنها بهره مند می‌شود. قدمت استفاده از حرفه باغبانی در درمان بیماری های روحی و روانی به چند قرن پیش برمی‌گردد.

تحقیقات متعددی منتشر شده که ارتباط بین خوب زیستن و طبیعت را نشان می‌دهد. انسان در تعامل با گل و گیاه، آب و دیگر مظاهر طبیعت می‌تواند به آرامش روحی دست یابد  یا آرامش خود را حفظ کند. پزشکان پی برده اند مشاهده درختان و مناظر طبیعی سبب کوتاه‌تر شدن دوره درمان و کاهش نیاز دارویی بیماران می شود. برهمین اساس برخی معتقدند بسته به شرایط بیماران، تخت آنها را باید از اتاق‌های محصور به فضای سبز بیرونی و محوطه بیمارستان انتقال داد.

باغبانی درمانی در تقویت روابط جوانانی که تمایل به کناره گیری از جمع را دارند، موفقیت‌آمیز است. با مشارکت دادن جوانان در برنامه‌های دسته جمعی، حس اعتماد به نفس و اتکا به خود را در آنها می توان بهبود بخشید. با مشغول شدن افراد به فعالیت های باغبانی، قدرت جسمی و تحرک آنها افزایش می یابد و افزایش فعالیت بدنی افراد سبب افزایش طول عمر آنها می شود و توانایی بدن را در تحمل درد و خستگی نیز افزایش می دهد.

کاهش اضطراب، استرس و فشارهای روحی همراه با تقویت اعتماد به نفس و امید به زندگی از مزایای باغبانی درمانی از جنبه روانشناسی است. بیشترین اثرات باغبانی درمانی در تحریک و بهبود احساسات و عواطف انسان از طریق مشاهده، لمس و تماس، چشیدن و بوییدن گل ها و گیاهان صورت می پذیرد. تقویت توانایی تمرکز فکر، یادگیری مهارت های جدید، بهبود توانایی های برنامه ریزی و حل مشکلات، ممارست و تمرین یادگیری و تقویت افکار مثبت از محاسن باغبانی‌درمانی است.