سرعت بلوغ گوجه فرنگی می تواند تحت تاثیر عوامل مختلف محیطی و نیز رقم قرار گیرد. شرایط دمایی مناسب در افزایش سرعت رسیدن میوه بسیار موثر است. در دمای بالا میوه زودتر به بلوغ می رسد. دوره بلوغ گوجه فرنگی در فصل زمستان نسبت به تابستان طولانی می شود و طول دوره رسیدن رنگ میوه را نیز تحت تاثیر قرار می دهد همچنین شرایط دمایی مطلوب منجر به گسترش بیشتر رنگ قرمز (لیکوپن) کمک می کند در شرایط دمایی بالاتر لیکوپن نسبت به سایر کارتنوئیدها و بیشتر ساخته می شود. پس از سپری شدن دوره رشد رویشی گیاه و رسیدن گیاه به مرحله زایشی و گلدهی، معمولا بسته به شرایط محیطی هر منطقه و نوع رقم کشت شده، 50-45 روز پس از گل دادن میوه گوجه فرنگی می رسد که در این زمان میوه گوشتی و آماده تغییر رنگ می شود. از نظر رسیده بودن میوه های گوجه فرنگی را به چهار گروه تقسیم می کند که بر حسب نوع مصرف وسعت بازار و عرضه محصول به بازار های دور و نزدیک زمان برداشت فرق می کند.
بلوغ گوجه فرنگی روی بوته
1- مرحله سبز رسيده : در این مرحله میوه از نظر حجم به اندازه نهایی خود رسیده بعنی رشد کافی کرده و رنگ سبز تیره آن متمایل به سفیدی است. این میوه ها با توجه به ویژگی هایی که دارد برای حمل و انتقال به بازارهای دوردست مناسب می باشد. در صورتی که احتمال خطر سرمای پاییزه نیز وجود داشته باشد می توان در این مرحله میوه را برداشت کرده و در انبار نگهداری کرد. طول دوره نگهداری میوه سبز بستگی به رقم دارد. میوه سالم در دمای ۱۰ تا ۱۵ درجه سانتی گراد می تواند 4 تا 8 روز نگهداری شود. ارقامی وجود دارند که دوره طولانی تری در انبار می ماند که برای برخی ارقام این دوره ۱۲-۱۰ روز طول می کشد.
۲- مرحله رسیده نيمه صورتی: پس از گذشت چند روز میوه های سبز رسیده تغییر رنگ می دهد و در میوه های سبز رسیده لکه با خطوط صورتی رنگ دیده می شود ولی هنوز کاملا سفت هستند و در فضای داخل میوه و اطراف بذور ماده لزج ژلاتینی وجود دارد در این مرحله می توان میوه را برداشت کرد و در انبار با استفاده از گاز اتیلن که از میوه های رسیده به میوه های نارس منتقل می شود آن ها را رساند.
3- مرحله رسیده تمام صورتی: در این مرحله رنگ صورتی تمام قسمت های میوه را فرا گرفته ولی هنوز کمی سفت و مقاوم است و پس از برداشت چند روز بیشتر طول نخواهد کشید که تبدیل به میوه کاملا رسيده مي شود.
۴- مرحله رسیده قرمز (رسیده کامل): در این مرحله میوه کاملا رسیده و نرم و دارای رنگ قرمز و شفاف است و از نظر طعم و مرغوبیت برای خوراک بسیار مناسب و مطلوب می باشد در کشور ما میوه غالبا با دست و توسط نیروی کارگر و هر 2 تا 3 روز یک بار برای مصارف ناره خوری در چندچین میوه کاملا رسیده یا صورتی رنگ برداشت می شود.
کاشت و برداشت گوجه فرنگی به ویژه گوجه فرنگی خارج از فصل در مناطق گرمسیری جنوب کشور تحت تاثیر شرایط بازار نیز قرار می گیرد. محصولی که به نقاط دوردست حمل می شود اگر کمی نارس برداشت شود در زمان انتقال تغییر رنگ می دهد.
مراحل مختلف بلوغ گوجه فرنگی
روش های سرعت بخشیدن به بلوغ گوجه فرنگی
شیشه میسون: شیشه بزرگ دهانه گشاد یک عدد موز با سیب رسیده بین چند عدد گوجه فرنگی سبز تا رسیدن کامل قرار دهید. اگر موز لهیده شد آن را عوض کنید.
جعبه مقوا: در یک جعبه متوسط مقوایی یک لابه روزنامه و یک ردیف گوجه فرنگی های سبز به صورت تک لایه قرار دهید.
کیسه های پلاستیکی: کیسه های پلاستیکی را می توان به شیوه جعبه مقوا مورد استفاده قرار داد. سوراخ کردن کیسه برای گردش هوا مهم است. حداکثر سه تا چهار گوجه فرنگی در هر کیسه می توان قرار داد.
پاکت های کاغذی: این روش بهتری برای بلوغ گوجه فرنگی های سبز در جای خنک است در یک پاکت چند گوجه فرنگی را برای رسیدن به همراه یک موز ذخیره و در جای گرم قرار دهید.
گردآوری: حاتمی
