کاشت خیار سبز, نیاز آبی و نحوه کوددهی

کشت خیار سبز, جوانه زنی بذر خیار, نشا خیار

کشت خیار سبز به صورت کشت مستقیم بذر در مزرعه مرسوم است و گیاهان بندرت نشا می شوند اما اخیرا از نشاهای معمولی برای جلوگیری از تلفات بذری و همین طوری نشای پیوند برای افزایش عملکرد و مقاومت به آفات و بیماری ها استفاده می شود. خیساندن بذر خیار در آب با دمای ۲۵ درجه سانتی گراد به مدت ۱۶-۱۲ ساعت انجام می شود. برخی کشاورزان بذرهای خیسانده را در زمین اصلی کشت می کنند و برخی بذرهای خیسانده شده را در بین پارچه مرطوب قرار داده و پارچه را در محلی گرم و مرطوب قرار می دهند تا عمل پیش جوانه زنی (Pregermination) انجام شود و سپس بذرهای پیش جوانه دار شده با احتیاط کشت می شوند . تیمار بذر با فوزیکوکسین (Fusicoccin) با غلظت ۵/۰ میلی مولار و جیبرلین (GA4+7) با غلظت ۱ میلی مولار باعث تحریک جوانه زنی در دمای ۱۲ درجه سانتی گراد می شود . خیساندن بذر خیار در محلول استون باعث تسریع جوانه زنی در دمای پایین می شود . تیمار بذر خیار با مواد قارچکش بعث جلوگیری از بوته میری می شود. تیمار بذر با آب گرم ( تقریباً ۵۵ درجه سانتی گراد ) باعث تحریک جوانه زنی در بذرهای تازه برداشت شده و جلوگیری از بیماریهای بذرزاد ( مانند لکه زاویه ای گیاهان جالیزی ) می شود.

جوانه زنی بذر در دمای ۳۵-۳۰ درجه سانتی گراد سریع است . جوانه زنی در دماهای ۲۹-۲۸ درجه سانتی گراد ، در مدت ۳-۲ روز صورت می گیرد. خاک های سرد باعث تاخیر در جوانه زنی و فاسدشدن بذر می شوند. در خیار گلخانه ای بعد از انتقال نشا (با۴-۳ برگ حقیقی) تا زمان گلدهی دمای ۲۵ درجه سانتی گراد تنظیم می گردد . بعد از آن دمای روز ۲۱-۲۰ و دمای شب ۱۸-۱۷ درجه سانتی گراد تنظیم می شود . دما نباید بیشتر از ۲۸ درجه سانتی گراد و کمتر از ۱۷ درجه سانتی گراد باشد . به طور کلی دماهای پایین مناسب رشد رویشی و دماهای بالا مناسب رشد زایشی می باشند.

کشت خیار

کشت خیار به روش کشت جوی پشته ای می باشد. بسترهای برآمده با ارتفاع ۵۰-۱۰ سانتی متر زهکشی را بهبود می بخشند، دما را افزایش داده و عمق منطقه کاشت را افزایش می دهند . فاصله بین ردیف ها ۱۲۰ سانتی متر و فاصله بین بوته ها ۴۵-۳۰ سانتی متر می باشد . همچنین کشت خیار به روش کپه ای می باشد و در هر چاله کاشت ، ۵-۲ بذر کشت می شود و پس از استقرار ، گیاهان ، تنک می شوند . مقدار بذر مورد نیاز ۵/۳-۵/۲ کیلوگرم در هکتار است.

در روش نشاکاری نشاها با ۴-۳ برگ حقیقی همراه خاک گلدان آماده انتقال به زمین اصلی می باشند. نتایج آزمایش انجام شده نشان داد بهترین سن نشا خیار مرحله ۳ برگی و در اثر کاشت نشاهایی با این سن نسبت به کاشت مستقیم بذر ، عملکرد زودرسی ۸/۱ برابر شد.

در خیار مزرعه ای دمای ۳۰ درجه سانتی گراد روز و ۲۰ درجه سانتی گراد شب برای رشد بهترین است . دماهای کمتر از ۱۵ درجه سانتی گراد رشد را محدود می کند و در صورتی که گیاهان چند روز با دمای کمتر از ۱۰ درجه سانتی گراد مواجه شوند ، دچار سرمازدگی می شوند و در اثر یخبندان گیاهان از بین می روند . در گلخانه حتی مدت کوتاه مواجه شدن با دمای پایین خاک باعث صدمه به برگ و میوه می شود . علایم سرمازدگی به صورت حفره حفره شدن پوست میوه ، متلاشی شدن گوشت میوه همراه با لکه های آفتاب سوخته روی میوه ظاهر می شود و میوه ها قبل از رسیدن ، می پوسند . قراردادن گیاهان در دمای ۱۲ درجه سانتی گراد به مدت چند روز باعث مقاوم شدن آنها به دماهای زیر ۱۰ درجه سانتی گراد می شود.

در مورد رقم های پارتنوکارپ گلخانه ای ف دما باید بالاتر از ۲۰ درجه سانتی گراد باشد و رطوبت های بالا باعث افزایش بیماری های شاخ و برگ می شوند . به طور کلی ، گیاهان جالیزی نیاز به فصل گرم طولانی دارند تا میوه آنها برسد . برخی از این گیاهان که میوه آنها به صورت نارس برداشت می شود ، دوره رشد نسبتاً کوتاهتری دارند.

جذب آب در گیاهان جالیزی در دماهای زیر ۲۰ درجه سانتی گراد بستر محدود می شود و گیاه در اثر خشکی آسیب می بیند.

خاک و نیاز آبی

خیار در خاک های لومی و سیلتی حاصلخیز با PH بین کمی اسیدی تا کمی قلیایی با زهکشی خوب رشد سریع دارد . خیار به آّبیاری مداوم و یکنواخت احتیاج دارند و به خاک های سرد و بازهکشی ضعیف ، حساس می باشد . نیاز آبی آن حدود ۵۰۰۰-۴۰۰۰ متر مکعب در هکتار در طی فصل رشد است و گیاهان حساس به غرقاب هستند.

تغذیه و کوددهی

کود دامی به میزان ۴۹-۳۷ تن در هکتار مصرف می شود . در حدود ۷۰ کیلوگرم نیتروژن ، ۱۱۰ کیلوگرم فسفر و ۷۰ کیلوگرم پتاسیم در هکتار توصیه شده است . نصف کود نیتروژن در زمان کاشت و نصف بقیه به صورت سرک و بعد از تنک کردن و در مرحله ۴-۳ برگ حقیقی مصرف می شود . اغلب نیتروژن زیادی باعث تحریک رشد رویشی و تاخیر در گلدهی می شود. البته آزمایش خاک و آب برای تعیین نیاز گیاهی بوته لازم است.