كاهو از گياهان فصل خنك است. بنابراين درنواحي معتدل سرد و تا اندازه مرطوب بهترين نتيجه از كاشت اين محصول بدست مي‌آيد. با توجه به كاشت زود هنگام بذر در شرايط گلخانه‌اي در زماني كه عملا كشت آن در فضاي باز بدليل شرايط نامساعد جوي ميسر نمي‌باشد محصول حداقل 40 روز زودتر به بازار مصرف مي‌رسد. تولید نشا در کاهو از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این مقاله شما را با روش های تولید نشا کاهو آشنا می‌کنیم.
دو روش تولید نشا کاهو
گلخانه‌اي:
توليد نشاهاي گلخانه‌ايي متداول‌ترين و موفق‌ترين روش نشاكاري مورد استفاده مي‌باشد. اين روش معمولا شامل استفاده از ريل‌هاي آلومينيمي به صورت T باشد. اين ريل ها به دقت فاصله داده شده اند تا لبه‌هاي سيني‌هاي نشا را در گلخانه نگه دارند. سيني‌ها بطور دستي يا ماشيني با مخلوط كشت، پر مي‌شوند. بذور بطور دستي يا توسط ماشين‌هاي بذر كار خلائي كه يك عدد بذر را در هر حجر سيني قرار مي‌دهند. در تميزي دست و ابزارآلات مورد استفاده در توليد نشا و كشت بايد دقت نمود.
زميني:
از تونل‌هاي پلاستيكي براي پوشاندن بسترها استفاده مي‌شود. زمين معمولي براي توليد نشاهاي ريشه لخت در توليد سبزيجات توصيه نمي‌شود. گرچه نشاهاي ريشه لخت توليد شده در زمين كم هزينه تر از نشاهاي پرورش داده شده در ظرف هستند. اما اين نشاها به خوبي تثبيت نمي‌شوند. توليد نشاهاي ريشه لخت نيازمند محلي است كه از بادهاي زياد در امان باشد و خاك بخوبي زهكشي شود و عاري از بيماري، نماتد و علف هرز باشد.
بذر کاهو آیس برگ پاکت اورجینال ایتالیایی،برای خرید کلیک کنید.
اقدامات مورد نياز در مرحله توليد نشا کاهو
برس زني نشاها:
تراكم زياد نشاها در سيني‌ها باعث طويل شدن سريع ساقه گياهان مي‌شود. اين مورد سبب توليد گياهاني با ساقه‌هاي بلند و ضعيف كه مستعد شكستگي در طول نشا كاري هستند؛ مي‌شود. برس زني (تحريك مكانيكي گياهچه‌ها) باعث كاهش طول ساقه در طول رشد گياه مي‌شود.
تغذيه نشا:
رژيم‌هاي مختلف تغذيه اي در طول پرورش نشا در گلخانه، بر رشد و نمو قبل و پس از انتقال نشاها و همچنين بر عملكرد بعدي آنها تاثيرگذار است. اين امر در محصولاتي مثل كاهو كه حدود 30 % از كل دوره رشد خود را در مرحله نشا مي‌گذراند، از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. بهبود رژيم‌هاي كودي به كار برده شده، تاثير بسيار مهمي در توليد نشاهايي با كيفيت عالي دارد. انتخاب رژيم غذايي مناسب براي نشاي سبزيجات، به خواست پرورش دهنده نشا و خريدار آن بستگي دارد.
پرورش دهنده نشا بايد گياهي را توليد كند كه از نظر مشتري جذاب و با كيفيت قابل قبول باشد و از طرف ديگر، بايد رشد نشا را به نحوي كنترل نمايد تا گياهان در اندازه و سن مشخصي براي كشت در مزرعه و يا براي حمل به بازار عرضه شوند. به همين منظور در توليد تجاري نشا از رژيم هاي غذايي خاصي استفاده مي‌شود. ويژگي‌هاي خاص تعيين شده‌اي براي ارتفاع، رنگ و اندازه نشاها مورد تقاضا است. نشاهاي توليدي بايد كوچك باشند تا بتوان صدها عدد از آن را در جعبه‌هاي حمل و نقل بسته بندي نمود. اين نشاها بايد قابليت كشيده شدن از بستر را داشته و داراي سيستم ريشه‌اي خوبي باشند تا در زمان كشيده شدن از بستر آسيب نبينند. توليد نشا بايد حتما طبق برنامه‌ريزي صورت پذيرد.
تيمارهاي تغذيه‌اي تنها زماني سودمند خواهند بود كه نشاهاي توليدي عملكرد بهتري در زمين داشته باشند. عملكرد شامل بهبود استقرار گياه در زمين به همراه افزايش در يك يا چند ويژگي مثل زودرسي، يكنواختي رشد، بهبود كيفيت پس از برداشت بهتر مي‌باشد. به تغذيه گياه از طريق حل كردن كودهاي قابل حل در آب آبياري، فرآيند كود آبياري گفته مي‌شود. اگر محيط كشت از قبل از كاشت بذر با كود تقويت شده باشد، كود آبياري را بايد يكي دو هفته به تاخير انداخت، در غير اينصورت كود آبياري بايد در مرحله ظهور برگ حقيقي شروع شود. مقدار كود به كار رفته در هر مرتبه آبياري بستگي به نوع نشاي سبزي، تعداد دفعات كود آبياري، مرحله رشد نشا، شرايط محيطي پرورش نشا دارد. بر اساس يك قانون تجربي، هرچه تعداد دفعات كود آبياري بيشتر باشد بايد غلظت آن را كمتر در نظر گرفت.
نكات مهم در تغديه نشا كاهو:
تغذيه نشا بايد به روش كود آبياري انجام شود.
براي كودآبياري بايد از كودهاي محلول در آب استفاده شود.
كودآبياري بايد پس از ظهور و بازشدن برگ هاي لپه اي نشا آغاز شود. .
براي رشد سريع تر و يكنواخت‌تر نشا ها بايد از كودهاي استارتر استفاده شود.
نكته 1: در تغذيه نشا استفاده از كودهاي غليظ باعث صدمه به ريشه و ايجاد تنش‌هاي آبي نشا مي‌شود.
نكته 2: كودهاي استارتر محلول رقيقي از كودهاي قابل حل در آب هستند كه حاوي ميزان فسفر بالا مي‌باشند.
مشخصات نشا مطلوب كاهو:
نشا توليد شده بايد سالم و داراي ظاهري قوي و با طراوات باشد.
ظاهر نشا بايد فاقد رنگ پريدگي، زردي و هرگونه علائم مربوط به كمبود يا مسموميت مواد غذايي و يا آلودگي به آفات و بيماري‌ها باشد.
نشا بايد راست و محكم باشد.
طول نشا قابل انتقال بايد حدود 15-10 سانتيمتر باشد.
برگ‌هاي نشا بايد كاملا سبز رنگ باشد.
نشا قابل انتقال بايد داراي 4-3 برگ باشد.
ريشه نشا بايد توپر، سفيد رنگ، عاري از پوسيدگي و درهم پيچيدگي باشد.
ريشه نشا نبايد از انتهاي سلول سيني كشت خارج شده باشد.
مقاوم سازي نشا کاهو
مقاوم سازي عبارت است از قراردادن نشا در درجه حرارت و رطوبت هاي كمتر و بيشتر به منظور اينكه در برابر استرس‌هاي مزرعه تحمل بيشتري داشته باشند. بعد از مقاوم سازي گياهان بايد قبل از نشا كاري بطور كامل آب دريافت كنند. درجه مقاوم سازي بايد با توجه به شرايط محيطي و مزرعه در نظر گرفته شود. شرايط مطلوب نشا كاري و آماده سازي صحيح مزرعه نياز به مقاوم سازي را كاهش مي‌دهد.
