گوجه فرنگی گیاهی از تیره Solanacea است که 75 درصد از گوجه فرنگی‌های تولیدی مصرف تازه خوری دارند. مهمترين توليدكنندگان گوجه فرنگى در جهان، چين، هند، تركيه، مصر و ايالات متحده هستند. بعد از خيار، گوجه فرنگى مهمترين محصول گلخانه‌اى در كشورمان است. با توجه به حساسیت گوجه فرنگی به شوری، در این مقاله به تاثیر شوری بر گوجه فرنگی می‌پردازیم.
تاثیر شوری بر گوجه فرنگی
حساسيت گوجه فرنگى گلخانه‌اى به شرايط محيطى و شورى دماى بالا يا پايين، شدت كم تابش نور، زيادى نيتروژن و كمبود پتاسيم، سبب پوكى ميوه گوجه فرنگى مى‌شود. رطوبت نسبى زياد در هواى گلخانه منجر به روزت شدن گوجه فرنگى به صورت پيدايش لكه هاى قهوه اى روى پوست ميوه مى‌شود و خاصيت انباردارى آن را كاهش می‌دهد. شورى و تجمع املاح محلول در منطقه ريشه، بايد به اندازه‌اى باشد كه رشد گياه را دچار محدوديت نكند. مشكلات ناشى از شورى می‌تواند در اثر شورى ذاتى خاك، مديريت نامناسب كودى به خصوص كودهاى آلى، كمبود آب و آبيارى با آب شور به وجود آيد.
در طول دوره رشد، ضريب هدايت الكتريكى محلول غذايى، از 2/5 دسى زيمنس بر متر نبايد بالاتر رود. با افزايش شدت تشعشع نور خورشيد، درجه حرارت و كاهش رطوبت نسبى در گلخانه، ضريب هدايت الكتريكى محلول آب و كود بايد كاهش يابد. اين مسأله بستگى زيادى به كيفيت آب آبيارى، شرايط محيطى و نوع بستر كشت دارد. شورى تجمع يافته در خاك، به راحتى قابل شستشو نيست و مراقبت در اين خصوص لازم است.
برای مشاهده بذر انواع گوجه فرنگی کلیک کنید.
میزان شوری قابل تحمل برای گوجه فرنگی
گوجه فرنگى نسبتا به شورى مقاوم است. شورى عصاره اشباع كمتر از 2/5 و آبیاری كمتر از 1/7 دسى زيمنس بر متر برای توليد گوجه فرنگى ايده‌آل است. افزايش شورى خاك به 3/5 دسى زيمنس بر متر، منجر به كاهش 10 درصدى عملكرد مى‌شود اما در بعضى حالت‌ها براى بهبود مزه گوجه فرنگى، عدد بريكس و خاصيت انباردارى، شورى بالاتر ترجيح داده مى‌شود. گوجه فرنگى قادر به تحمل شورى آب آبيارى تا سطح 2 تا 3 دسى زيمنس بر متر است. شورى زياد، جوانه زنى بذر و تعداد ميوه گوجه فرنگى را كاهش و زمان لازم براى جوانه زنى را افزايش مى‌دهد. شورى همچنين رشد رويشى گوجه فرنگى را محدود می‌كند.
توصیه‌هایی برای کاهش اثرات شوری
استفاده از كودهاى آلى در مناطقى كه مشكل شورى دارند، بايد محدود شود. همچنين استفاده از كودهاى حاوى كلريد در اين شرايط توصيه نمى‌شود. ساير روش‌هاى مقابله با شورى، شامل آبشويى با آب با كيفيت مناسب براى خروج املاح و كودهاى شيميايى اضافى و تنظيم برنامه كودى است؛ به نحوى كه بيش از نياز گياه، كود مصرف نشود. استفاده نكردن از كودهاى گرانوله به صورت كود پايه يا سرك، استفاده از مقدار زياد كود حاوى پتاسيم به جز كلريد پتاسيم (پتاسيم، توانايى گياه را در مقابل تنش شورى افزايش می‌دهد)، استفاده از نيترات، كلسيم و روى براى مقابله با اثرات شورى، مخلوط كردن آب با كيفيت مناسب و كيفيت نامناسب، استفاده از ارقام مقاوم به شورى، استفاده از دو نوار تيپ براى هر رديف كشت، استفاده از مالچ هاى پلاستيكى روى بستر براى جلوگيرى از تبخير و آبيارى، بيش از نياز گياه است.
