برای برداشت پربار سیب زمینی، گیاهان نیاز به تامین بهینه مواد مغذی از طریق کوددهی سیب زمینی دارند. کوددهی مناسب کلید تولید غده های فراوان و پرمحصول است. سیب زمینی ها تغذیه کننده های سنگینی هستند و اگر مواد مغذی مورد نیاز آنها فراهم نشود، بازده پایین خواهد بود، غده ها کوچک و احتمالا بدشکل می شوند.
سیب زمینی
سیب زمینی (Solanum tuberosum) یکی از اعضای خانواده شب بو (Solanaceae) است. منشا آن در آمریکای جنوبی است و حدود 400 سال پیش توسط دریانوردان به اروپا آورده شد. از آن زمان به بعد، یک غذای اصلی مهم بوده است که در بسیاری از باغچه های خانگی کاشته می شد. با این حال، برای رشد کافی و برداشت فراوان، نیاز به کوددهی سیب زمینی است که به طور مطلوب مواد مغذی گیاه تامین شود.
چه زمانی سیب زمینی را کود دهیم؟
اولا، سیب زمینی از بذر رشد نمی کند، بلکه از سیب زمینی بذری یا سیب زمینی سالمی که هنوز جوانه نزده است، رشد می کند. هر “سیب زمینی مادر” جوانه هایی را دارد که به نوبه خود می توانند تا 12 غده جدید را تشکیل دهند. این غده خوشمزه به دلیل نیاز به مواد مغذی بالا بهتر است هنگام کاشت در بهار کوددهی شود.
دو گونه اصلی سیب زمینی وجود دارد، سیب زمینی زودرس و سیب زمینی معمولی. سیب زمینی زودرس نسبتا سریع رشد می کند، می توان آن را در اوایل تیر برداشت کرد و بلافاصله آماده مصرف است. اگر خاک به اندازه کافی گرم شده باشد، می توان غده های از قبل جوانه زده را در اوایل فروردین کاشت و کود داد.
کاشت و کوددهی سیب زمینی معمولی در اوایل اردیبهشت آغاز می شود. سپس حداکثر پس از دو ماه، سیب زمینی ها را دوباره کود دهید تا مواد مغذی مطلوبی برای آنها فراهم شود. برای محافظت از سایر گیاهان، خاک و حیوانات باغ، بهتر است برای کوددهی سیب زمینی، از کود طبیعی با کیفیت و یا کودهای شیمیایی آهسته رهش استفاده کنید. مقدار بهینه کود می تواند بسته به محصول متفاوت باشد. همیشه دستورالعمل های سازنده کود را با دقت بخوانید و مطابق با آن عمل کنید.
نکته حرفه ای: برای اینکه بوته های جوان سیب زمینی را به بهترین شکل ممکن بکارید و پرورش دهید، قبل از کاشت در بهار، در پاییز مقداری کود یا کمپوست در خاک بریزید تا مواد مغذی در طول ماه های سرد وارد خاک شود و در بهار موقع کاشت خاک غنی داشته باشید.
برداشت پربار تنها در صورتی امکان پذیر است که کوددهی سیب زمینی به درستی انجام شود. با این حال، کوددهی بیش از حد یا کوددهی نامتعادل نیز اثرات منفی بر جای می گذارد و ممکن است منجر به افزایش حساسیت به بیماری ها شود.
به سادگی در گلدان سیب زمینی بکارید، این مقاله ارزشمند را در مقالات فردین کشت بخوانید.
کوددهی سیب زمینی
قبل از کود دادن به گیاهان سیب زمینی، بهتر است که خاک را آزمایش کنید و تعیین کنید که کدام مواد مغذی باید به خاک اضافه شود. این کار را می‌توانید با جمع‌آوری نمونه های خاک فرستادن آنها به آزمایشگاه خاک انجام دهید.
کوددهی طبیعی سیب زمینی
استفاده از کودهای طبیعی آهسته رهش در باغ شما هم از نظر علمی و هم از نظر پایداری منطقی است. این نوع کودها در درجه اول از مواد آلی تشکیل شده اند که به تدریج توسط ارگانیسم هایی که در خاک زندگی می کنند تجزیه می شوند. سپس مواد مغذی حاصل از این فرآیند در اختیار گیاهان قرار می گیرد. در همین حال، ساختار خاک نیز به شیوه ای پایدار بهبود می یابد. در مقایسه با کودهای شیمیایی، کودهای طبیعی آهسته رهش برای محیط زیست بهتر هستند.
استفاده از کودهای مخصوص گوجه فرنگی در کوددهی سیب زمینی رایج است. ترکیب این کود بر اساس نیازهای غذایی سبزیجات پرمحصول است، برای کود دادن به سیب زمینی نیز ایده آل است. شکل دانه ای یا گرانوله این کود تضمین می کند که مواد مغذی ضروری به صورت طبیعی و هم در طول زمان در دسترس گیاه شما قرار می گیرد.
قبل از کاشت: 100-180 گرم در متر مربع از کود را در لایه های بالایی خاک بریزید. پس از کاشت به خوبی آبیاری کنید تا گرانول های کود حل شوند. پس از 2 ماه، مجددا 80 تا 120 گرم برای هر بوته کود دهید.
کوددهی سیب زمینی با مواد معدنی
کودهای معدنی به راحتی قابل حل هستند و می توانند مستقیم توسط گیاه جذب شوند. البته مقدار کود مصرفی باید در رابطه با نیازهای غذایی گیاه سیب زمینی به دقت محاسبه شود. در مورد کودهای معدنی، این محاسبه کمی دشوار است و به نوبه خود، خطر کوددهی بیش از حد و شستشوی مواد مغذی را افزایش می دهد.
علاوه بر این، نمک های کود برای خاک مضر هستند، زیرا تعداد باکتری های تثبیت کننده نیتروژن را کاهش می دهند و محیطی نامناسب برای کرم های خاکی ایجاد می کنند.
استفاده از کود آهک برای کوددهی سیب زمینی نیز بحث برانگیز است. به گفته کارشناسان، چنین کودی باعث افزایش بروز بیماری های گیاهی می شود. آهک pH خاک را افزایش می دهد و آمونیوم موجود در کود نیتروژن را در مدت طولانی به گیاه می رساند.
سیانامید کلسیم باید با احتیاط و مهمتر از همه، زمان زیادی قبل از کاشت (حداقل سه هفته قبل از کاشت) استفاده شود. سیانامید کلسیم قیمت بالایی نیز دارد که آن را برای کوددهی سیب زمینی نامناسب می کند.
کوددهی سیب زمینی با ترکیبات خانگی
کودهای خانگی آزمایش شده و کودهای طبیعی نیز می تواند برای کوددهی سیب زمینی استفاده شود. هنگام کاشت، قبل از اینکه غده ها را با خاک بپوشانید، مقداری کمپوست روی غده ها بریزید. همچنین می‌توانید در پاییز قبل از کاشت سیب‌زمینی، کمپوست یا کود را به خاک اضافه کنید. کمپوست در طول زمستان تجزیه می شود و مواد مغذی در فصل بهار در دسترس گیاهان قرار می گیرد.
چگونه می توان سیب زمینی جوانه زده را کاشت؟
کودهای متعادل
همه گیاهان برای رشد سالم به سه ماده مغذی کلیدی نیتروژن، فسفر و پتاسیم نیاز دارند. این مواد مغذی به عنوان NPK نامیده می شوند و روی برچسب ها به عنوان سه عدد کود گیاهی نشان داده شده اند. این اعداد را می بینید که با خط تیره هایی که به ترکیب NPK اشاره دارند، جدا شده اند. 10-10-10.
بهترین کود برای سیب زمینی کودی با سطوح پتاسیم و فسفر بالاتر از نیتروژن خواهد بود. یک نسبت خوب برای یک کود مناسب سیب زمینی، عدد دوم و سوم را تا دو برابر اندازه اول دارد، مثلا 5-10-10.
نیتروژن بیش از حد گیاه را تشویق به رشد شاخ و برگ های سرسبز می کند، در حالی که به عنوان یک محصول غده ای، این گیاه به پتاسیم و فسفر نیاز دارد. نیتروژن بیش از حد می‌تواند سیب‌زمینی را مستعد ابتلا به بیماری‌ها کند.
مهمترین بیماری ها و آفات سیب زمینی را با کلیک روی لینک در مقالات فردین کشت بخوانید.
کود دامی
افزودن کود دامی به محل کاشت یک روش سنتی کوددهی سیب زمینی است. اضافه کردن کود یا کمپوست خانگی به خاک در ماه‌های قبل از کاشت سیب‌زمینی، مواد مغذی را برای رشد قوی در اختیار محصول قرار می‌دهد.
کود تازه به دلیل مقادیر بالای مواد مغذی و نمک پتانسیل سوزاندن ریشه ها را دارد و همچنین می تواند محصول را مستعد ابتلا به بیماری ها کند. بنابراین کود تازه را نباید نزدیک به تاریخ کاشت یا بعد از کاشت سیب زمینی به خاک اضافه کرد.
دقت کنید که بیش از حد به بوته های سیب زمینی کود ندهید، زیرا این امر می تواند به گیاهان آسیب برساند و عملکرد آنها را کاهش دهد. اگر مطمئن نیستید که چه مقدار کود باید استفاده کنید، همیشه بهتر است احتیاط کنید و کمتر از مقدار کود استفاده کنید.
