آموزش کاشت و پرورش

تشکیل گل نر و ماده در خیار سبز

خیار سبز

خیار سبز گیاهی است یکساله و از جنس Curcumis که حدود ۳۰ گونه آن در آسیا و آفریقا به ثبت رسیده است و مربوط فامیلی Cucurbitaceae می باشد. ریشه خیار سطحی و گسترده است، فقط تعداد محدودی از ریشه ها می توانند بیش ایز عمق ۰٫۵ متری نفوذ کنند. انشعابات  زیاد اطراف ریشه باعث می شود که سیستم ریشه ای این گیاه سطحی و در عمق کمی از خاک قرار گیرد ولی در خاک های سبک می تواند تا عمق ۸۰ سانتی متری نفوذ کنند. ساقه خیار مانند سایر نباتات خانواده کدوئیان خزنده و کرکدار بوده و ساقه می تواند به طول بیش از ۱۰ متر نیز برسد.

گل های نر  خیار سبز به طور گروهی ولی گل های ماده به طور جداگانه ظاهر می شوند. گل های نر زودتر از گل های ماده ظاهر شده و تعداد آنها نیز بیشتر است. نسبت گل های نر به ماده در خیار حدود ۱۴ به یک است. ظاهر شدن گل ها در خیار به غیر از خواص ژنیتیکی نبات بستگی به عوامل محیطی نیز دارد.
خیار

بدین ترتیب ک تعداد گل های نر با روزهای بلند، شدت تابش خورشید و دمای زیاد هوا افزایش می یابد و در صورتیکه روزهای کوتاه شدت تابش کم و دمای کم هوا باعث افزایش گل های ماده در خیار می شود. ارقام جدید اصلاح شده گلخانه ای فقط دارای پایه هایی با گل های ماده هستند. این گونه پایه ها تهیه دورگ نسل اول را آسان می سازد.

کافی است که این پایه ها را در بین پایه های معمولی خیار کاشته و پس از تلقیح، بذری که روی پایه های ماده تشکیل می شود بذر دورگ نسل اول است که می تواند با نور، دما، هرس، هورمون های نباتی و فاکتورهای دیگری نیز تغییر کند.

بعضی از ارقام خیار سبز گل های دو جنسی دارند، پرچم های گل چسپیده و سنگین اند که عمل القاح فقط توسط زنبور انجام می گیرد. گل های خیار در شرایط روزهای بلند همراه با دمای بالا پرچم هائی با بساک های بزرگ ولی تعداد محدودی دانه گرده تولید می کند. در صورتیکه این نسبت در شرایط روزهای کوتاه برعکس است. گرده افشانی در خیار معمولا غیر مستقیم (دگر گشن) است. خیارهای گلخانه ای به این که دارای گل های ماده بیشتری هستند و یا اینکه فقط ماده گل هستند که به کمک اصلاح نژاد حاصل گردیده است.

در تولید خیار گلخانه ای امروزه از ارقام پارتنوکارپ استفاده می شود که بدون تلقیح بارور می شوند. میوه های پارتنوکارپ اغلب در شرایط کنترل شده کشت می شوند و دانه تولید می کنند. هنگام استفاده از این ارقام باید توجه داشت که از کاشت خیار معمولی با گل های نر در نزدیکی گلخانه ها خود دار شود. در غیر این صورت چنانچه با پرواز حشرات ( به ویژه زنبورها) تلقیحی انجام گیرد، میوه های تولید شده در یکی از دو سر خود ضخیم شده و از بازار پسندی آن کاسته می شود. آزمایش های فیتوهورمونی نشان می دهد که ارقام ماده گل نسبت به ارقام یک پایه جبرلین کمتری دارند.

بنابرین با استفاده از اسید جبرلیک می توان تعداد گل های نر را افزایش داد. تاثیر نیترات نقره برای افزایش گل های نر در خیار بیش از اسید جبرلیک است. افزایش گل های ماده در خیار به وسیله گاز اتیلن و هرس ساقه های فرعی درجه یک بوجود می آید زیرا ساقه های فرعی درجه یک معمولا دارای تعداد زیادی گل های نر است که با هرس حذف می شوند و به جای آن ساقه های فرعی درجات دیگر ظاهر می شوند که دارای گل های ماده بیشتری هستند.

نوشته های مشابه