استفاده از هورمون ریشه زایی و تسریع ریشه دار کردن قلمه ها برای تکثیر قلمههای گیاهی، میزان موفقیت برای تکثیر گیاهان را افزایش میدهد. برداشتن قلمه از گیاه و رشد آن، گیاه جدیدی مشابه با گیاه مادر تولید میکند. این یک روش مطمئن و ارزان برای تکثیر گیاهان مورد علاقه شما و بهترین راه برای رشد گیاهان جدیدی است که تکثیر آنها از بذر اغلب دشوار است. قلمه های تهیه شده از ساقه رایج ترین روش هستند، اما گیاهان را می توان از قلمه های ریشه و قلمه برگ نیز پرورش داد.
هورمون ریشه زایی چیست؟
همانطور که هورمون ها فرآیندهای بدن انسان را تنظیم می کنند، گیاهان نیز دارای هورمون هایی هستند که به رشد و نمو آنها کمک می کند. مواد شیمیایی که به نام اکسین شناخته می شوند به گیاهان اطلاع می دهند که چه زمانی باید ریشه کنند. محصولات هورمون ریشه زایی که معمولاً به صورت پودر، مایع و ژل فروخته می شوند، حاوی اکسین های طبیعی یا ترکیبات مصنوعی هستند که می توانند برای تحریک رشد ریشه در طول تکثیر روی قلمه ها اعمال شوند.
محصولات هورمون ریشه زایی مواد شیمیایی هستند که رشد ریشه را تحریک می کنند، معمولاً در قلمه های گیاهی هنگامی که از یک هورمون به درستی استفاده شود، باعث می شود که قلمه گیاه به سرعت ریشه دار شده و نسبت به قلمه هایی که این کار را نمی کنند، قوی تر باشد. بیشتر باغبانان از هورمون ریشه زا عمدتاً روی گیاهان زینتی و برای تکثیر ساکولنت ها استفاده می کنند.
پاییز بهترین فصل از سال برای ریشه زایی قلمه است به طوری که قلمه ریشه تمام زمستان را برای تولید گیاه جدید در زمان بهار در اختیار داشته باشد.
عوامل محیطی موثر در ریشه زایی قلمه ها را با یک کلیک مطالعه کنید.
از کدام قلمه می توانید استفاده کنید؟
هورمون ریشه زایی روی انواع قلمه ها، از جمله رشد جدید، ساقه های چوبی، برگ ها و ریشه ها کار می کند و شانس تکثیر موفقیت آمیز را به طور چشمگیری افزایش می دهد. ریشه زایی گیاهان جدید از والدین نیاز به صبر دارد و قلمه ها قبل از رشد سیستم ریشه شکننده هستند. به طور کلی، محیط کاشت را مرطوب اما اشباع از آب نگه نکنید و نور مناسبی را تامین کنید اما نور مستقیم مناسب نیست.
انواع روش های قلمه زدن را با یک کلیک می توانید مطالعه کنید.
استفاده از هورمون ریشه زایی در قلمه ساقه
هورمون ها مواد شیمیایی قدرتمندی هستند و در صورت استفاده نادرست می توانند قلمه ها و گیاهان را از بین ببرند. با غلظت های مختلف هورمون ریشه زایی موجود، بهتر است که بسته بندی محصول را به دقت مطالعه کنید تا مطمئن شوید که فرمول آن برای گیاه شما مناسب است. در طول تکثیر، هورمون ریشه زایی باید بلافاصله قبل از قرار دادن قلمه در خاک از آن استفاده شود.
از یک چاقو یا قیچی تمیز برای جدا کردن یک قلمه ساقه تازه و سالم از گیاه مادر استفاده کنید. والدین باید قوی و سالم باشند و مطمئن شوید که نوک ساقه در حال رشد بین 7 تا 20 سانت متر طول دارد. چند سانتی متر بالاتر از این مقدار را از ساقه ببرید. برش را نزدیک یک گره، که کمی متورم است، بزنید. هر گونه برگ یا گل را از ناحیه گره بردارید.
جدا کردن گیاهچه از گیاه مادر
چند سانتی متر پایین قلمه را مرطوب کنید تا هورمون ریشه زایی بتواند به آن بچسبد.
مرطوب کردن قلمه گیاه
مقداری هورمون ریشه زایی را در ظرف تمیز دیگری بریزید و چند سانتی متر پایین قلمه را در آن فرو کنید (یا بغلتانید). قلمه را مستقیماً در ظرف اصلی هورمون ریشه فرو نکنید. هورمون ریشه زایی را بالاتر از عمق کاشت نهایی قلمه قرار ندهید. پودر اضافی را با ضربه ملایم جدا کنید.
فرو بردن ساقه گیاه در هورمون ریشه
قلمه را در محیط گلدانی بدون خاک بکارید. با مداد یا ابزاری مشابه سوراخ کنید. اطمینان حاصل کنید که سوراخ کاشت به اندازه کافی پهن باشد تا زمانی که قلمه را در خاک فرو می برید، هورمون ریشه زایی از بین نرود.
کاشت قلمه
خاک اطراف قلمه را بکوبید تا هر گونه حفره هوا از بین برود. کمی آب اسپری کنید و قلمه را در دمای 15 درجه سانتی گراد یا بالاتر نگه دارید. سیستم های ریشه زمانی به بهترین وجه رشد می کنند که قلمه در زیر نور مستقیم خورشید قرار نگیرد.
روش صحیح قلمه زدن گل رز و گل محمدی را در مقالات فردین کشت بخوانید.
قلمه برگ
برخی از گیاهان، مانند بسیاری از ساکولنت ها، ساقه ندارند. با این حال، می توانید آنها را از طریق قلمه های برگ تکثیر کنید. بسته به ساختار برگ، هورمون ریشه زایی را به قسمتی از برگ که نزدیک به مرکز گیاه بود بمالید و روی آن را با مخلوط گلدانی بدون خاک بپوشانید. برگ را تا حدی داخل مخلوط فشار دهید.
اگر برگ ساقه کوتاهی دارد، مانند بنفشه آفریقایی، ساقه را به هورمون ریشه آغشته کرده و در خاک گلدان بکارید، درست مانند قلمه های ساقه.
در برخی موارد لازم است پشت برگ ها را با هورمون پوشانده و روی مخلوط مرطوب بدون خاک گذاشته و به آرامی فشار دهید تا برگ به محیط گلدان برخورد کند.
تمام گیاهان ریشه دار را تا زمانی که سیستم ریشه ای قوی ایجاد نکنند از نور مستقیم خورشید دور نگه دارید.