گوجه فرنگی چری درشت ممکن است یکساله و یا چندساله باشد. البته در مناطق سردسیری بیشتر یکساله است، ولی اگر در نواحی گرمسیری به صورت دائمی درآید، طول دوره زندگی آن چندان طولانی نیست. در انواع پا بلند آن ساقه آن ابتدا ایستاده، بعد به صورت خزنده درمیآید. و بر اثر تماس با خاک تولید ریشههای نا به جا میکند. برگهای مرکب و ساقه نوجوان آن پوشیده از کرکهای ریز و سفید میباشند. ساقه آن در ابتدا که گیاه جوان است سبز رنگ، کرکدار، گرد و خیلی شکننده است و به علت داشتن کیسههای ترشحی بوی گوجه فرنگی به خوبی استشمام میشود. ولی با افزایش عمر آن رنگ آن تغییر کرده، بدون کرک میشود و ساقه آن نیز زاویهدار و خشن میگردد. برگ گوجه فرنگی مرکب است که به صورت متناوب روی ساقه قرار دارد. گلهای آن کامل است و به صورت خوشهای روی ساقه، بین دو گره قرار میگیرند. هر خوشه گل بین ۴ تا ۸ عدد گل دارد. در این مقاله به بررسی روش کشت بذر گوجه فرنگی چری درشت می پردازیم.
گوجه فرنگی یک گیاه خود گشن است. در بعضی از شرایط ممکن است میوه به طریق بکرزایی بوجود آید. اگر بذر گوجه فرنگی چری درشت مستقیماً در زمین اصلی کشت شود، تولید ریشه عمیق و اصلی میکند؛ ولی اگر نشا شود، چون ریشه اصلی آن قطع میگردد، بنابراین تولید ریشههای افشان مینماید. میوه گوجه فرنگی “سته” مرکب است؛ که شکل، اندازه و رنگ آن در ارقام مختلف با یکدیگر کاملاً متفاوت است. در داخل میوه حجرههای فراوانی وجود دارد که تعداد آنها بین ۲ تا ۱۵ عدد متغیر میباشد و در داخل آنها بذر وجود دارد.
احتیاجات آب و هوایی کشت بذر گوجه فرنگی چری درشت
چون گوجه فرنگی جزء سبزیای فصل گرم میباشد، لذا به سرما حساس است. گوجه فرنگی سرمای صفر درجه را تحمل نمیکند و در دمای کمی پایینتر از صفر درجه سانتیگراد، بوتههای آن یخ میزنند. گوجه فرنگی هوای گرم و رطوبت بالا را دوست دارد؛ ولی باید توجه داشت چنانچه دمای خیلی زیاد با رطوبت بسیار بالا توأم باشد، شرایط مناسبی را برای بیماریهای برگی فراهم میسازد. بادهای گرم و خشک باعث ریزش گلهای آن میشود. بنابراین، در مناطقی که چنین بادهایی وجود دارد، باید مزرعه گوجه فرنگی به وسیله نهرهای پر از آب و یا درختان از این گونه بادها محافظت شود؛ زیرا، آبیاری اولاً سبب میشود که دمای محیط کمی تغییر کرده، پایینتر بیاید، ثانیاً رطوبت محیط نیز افزایش یابد. همچنین درختان سبب افزایش رطوبت محیط میگردند. به این ترتیب از این طریق از ریزش گلها به مقدار زیادی جلوگیری میشود. مزرعه گوجه فرنگی مرتب باید آبیاری شود. خشک شدن سطح خاک به ریزش گلها کمک میکند. شایان ذکر است که آبیاری بیش از مقدار لازم مانع از تشکیل میوه میگردد.
گوجه فرنگی چری درشت نسبت به طول دوره روشنایی در روز حساس نبوده، جزء گیاهان بیتفاوت نسبت به این موضوع میباشد. ولی در کمتر از ۵ ساعت روشنایی و یا روشنایی دائم به میوه نخواهد نشست. بهترین دما برای رشد و نمو گوجه فرنگی بین ۱۹ تا ۲۹ درجه سانتیگراد میباشد. در بالاتر از ۳۵ درجه سانتیگراد رشدش متوقف و میوه آن تشکیل نمیگردد. در کمتر از ۱۵ درجه سانتیگراد گلها تلقیح نمیشوند؛ بنابراین میوه به وجود نخواهد آمد.
خاک مناسب کاشت بذر گوجه فرنگی چری درشت
بذر گوجه فرنگی چری درشت را در هر نوع خاک میتوان کاشت، به شرط آن که از زهکش خوب برخوردار باشد و از نظر مواد غذایی نیز کاملاً غنی و آفتابگیر باشد. اراضی شنی برای تولید محصول زودرس بر سایر انواع خاکها ترجیح داده میشوند؛ زیرا، زودتر گرم میگردند. در نقاطی که تداوم دوره برداشت میسر است و دوره رشد طولانی میباشد، برای برداشت حداکثر محصول، توصیه میشود از خاکهای رسی و سیلتی-لومی استفاده شود؛ ولی این خاکها به وسیله مواد آلی و کودهایحیوانی سک شوند. گوجه فرنگی یکی از سبزیهایی است که اسیدی بودن خاک را خوب تحمل میکند و مناسبترین pH برای حداکثر رشد آن بین ۵/۵ تا ۷ میباشد. چنانچه زمین زهکشی خوبی نداشته باشد، باعث بیماریهای زیادی از قبیل پوسیدگی میوه و پژمردگی باکتریایی در گوجه فرنگی میشود.
کود
همانطوری که گفته شد، زمین گوجه فرنگی باید از نظر مواد غذایی و مواد آلی غنی باشد. مقدار کود دامی که به زمین گوجه فرنگی داده میشود، به حاصلخیزی خاک، نوع زمین، محصول قبلی، میزان کود داده شده برای کشت قبلی، مواد آلی خاک، رطوبت خاک، فصل کشت، رقم گوجه فرنگی و شاید روش کاشت بستگی دارد. برای این منظور مقدار ۲۰ تا ۳۰ تن در هکتار کود دامی پوسیده مناسب است. کود دامی در هر موقع که به زمین داده میشود، باید حتماً با شخم به زیر خاک برده شود. آزمایشهای مختلف نشان داده است که گوجه فرنگی در ردیف سبزیهایی است که بیشترین عکسالعمل را نسبت به حاصلخیزی خاک نشان میدهد.
کاشت بذر گوجه فرنگی چری درشت
گوجه فرنگی چری درشت یکی از سبزیهایی است که هم میتواند به صورت مستقیم در زمین اصلی کشت گردد و هم خزانه گرفته شود، سپس نشاها به محل اصلی منتقل گردند. ولی این گیاه نسبت به نشاکاری عکسالعمل مثبت نشان میدهد و یکی از معروفترین گیاهانی است که نشا میشود.
اگر مستقیماً به کشت بذر گوجه فرنگی چری درشت اقدام میکنیم، باید به محض برطرف شدن خطر سرما و رفع یخبندان کشت آن انجام گیرد. در این صورت زمین به جوی و پشته تبدیل میشود و بذور در بالای داغ آب کاشته میشوند. عمق کاشت بذر در گوجه فرنگی حدود یک سانتیمتر است. فاصله دو نهر نسبت به پا بلند و پا کوتاه بودن بوتهها بین ۶۰ تا ۹۰ سانتیمتر متغیر است. فاصله دو بوته روی خطوط کشت بین ۴۰ تا ۶۰ سانتیمتر میباشد. میزان مصرف بذر گوجه چری درشت برای یک هکتار بین ۲ تا ۵/۲ کیلوگرم میباشد. بعد از سبز شدن بذر، بوتهها به فاصلههای دلخواه تنک خواهند شد. در نقاطی باید اقدام به کشت مستقیم این گیاه کنیم که طول دوره رشد کافی باشد. برای مثال: در نقاط سردسیر، معمولاً تا اواسط اردیبهشت خطر سرما زدن وجود دارد، لذا برای این که نشا در موقع مناسب، یعنی اواخر اردیبهشت برای کشت در مزرعه آماده باشد، باید حدود ۵/۱ تا ۲ ماه قبل از نشاکاری در محل مناسب خزانهگیری کنیم.
برای تهیه نشا بذر گوجه فرنگی چری درشت را چند هفته قبل در خزانه میکارند. این مدت حدود ۶ تا ۸ هفته میباشد. اگر از خزانه انتظار استفاده میشود، این مدت کمی افزایش یافته، به ۸ تا ۱۰ هفته میرسد. میزان مصرف بذر گوجه فرنگی چری درشت برای یک هکتار نشاکاری حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ گرم میباشد. توصیه میشود به منظور جلوگیری از شیوع بیماریهای قارچی، قبل از کاشت، بذور با یک قارچکش ضد عفونی گردند. در این صورت مقدار ۲ قاشق چایخوری از قارچکش(تیرام، کاپتان) روی یک کیلوگرم بذر پاشیده میشود. برای این کار بهتر است بذور کمی مرطوب باشند. حتیالامکان سعی شود از خاکی که قبلاً برای گوجه فرنگی استفاده نشده است، برای خزانهگیری در نظر گرفته شود. در آمریکا چنانچه مجبور باشند از خاکی که قبلاً در آن گوجه فرنگی کشت شده است برای تهیه خزانه استفاده شود، آن خاک به وسیله بخار آب و یا فرمالدئید استرلیزه میگردد. وقتی که بوتهها چند برگه شدند و طول آنها به ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر رسیدند قابل نشا هستند.
نشاکاری باید وقتی صورت گیرد که هوا خنک باشد، که معمولاً بعد از ظهر موقع مناسبی برای این کار است. نشاکاری ممکن است با دست صورت گیرد. و یا با ماشین نشاکار انجام شود که در این موقع استفاده از محلولهای شروعکننده و یا S. S. لازم و ضروری است. قبل از انتقال نشا به محل اصلی، زمین به جوی و پشته تبدیل میشود، که قبلاً در مورد آن صحبت شد.
عمل مقاوم کردن بوتهها قبل از انتقال نشا حتماً لازم است. این اعمال شامل قرار دادن بوتههای گوجه فرنگی در حرارت کم، کم کردن میزان رطوبت خاک و دیگر کارهایی است که نشاها را نسبت به شرایط نامساعد مزرعه مقاوم میکند. عمل مقاوم کردن ممکن است ۴ تا ۱۰ روز طول بکشد. چنانچه مقاومسازی بیش از حد به طول بینجامد، موجب زرد شدن بوتهها میگردد.
مراقبت از مزرعه گوجه فرنگی چری درشت
سلهشکنی و مبارزه با علفهای هرز حتماً باید انجام شود. این کار در اوایل رشد بوته، اهمیت فراوانی دارد. از کولتیواتورهای دستی که زیاد در عمق خاک فرو نروند، باید استفاده شود که به گیاه صدمه نزند. نسبت به آب و هوای منطقه کود سرک باید در دو یا سه نوبت به زمین اضافه شود. آبیاری مزرعه گوجه فرنگی از امور ضروری است. در موقع آبیاری باید دقت کرد که بوتهها، خصوصاً میوهها در آب قرار نگیرند. قرار گرفتن میوه در آب به ترکیدن میوه کمک میکند. آبیاری باید با دقت انجام شود. زیرا کم و زیاد شدن دفعات آن و نامرتب و نامنظم بودن آن به خصوص موقع رسیدن میوه باعث بروز انواع بیماریها میگردد. اگر زمین کاملاً خشک شود و یک مرتبه آبیاری زیاد صورت گیرد بیشتر میوهها شکاف برمیدارند.
بوتههای گوجه فرنگی یا به حال خود باقی گذارده میشوند و یا اینکه تربیت و هرس میشوند. در این صورت فقط ۳ تا ۴ شاخه روی بوته گذاشته میشوند و بقیه آنها هرس میگردند. آزمایشهای مختلف نشان داده است که هرس به زودرسی و بالا بردن میزان محصول کمک میکند. مضافاً به اینکه مبارزه با آفات و امراض و برداشت میوه آسانتر صورت میگیرد. با هرس میتوان میزان ترکخوردگی میوه را تقلیل داد. برای هرس روشهای مختلفی متداول است که مرسومترین آنها نگهداشتن یک ساقه و بستن آن به قیمی میباشد که به پای بوته نصب شده است. با هرس بوته میتوانیم از فضای بیشتری استفاده کنیم و تعداد بیشتری در واحد سطح داشته باشیم.
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.