کاهو با نام علمی Lactuca sativa با سیستم ریشه ای سطحی می باشد. بذر کاهو سبز بلند در هر نوع خاکی می روید ولی بهترین خاک برای کشت آن خاک شنی رسی غنی از مواد آلی می باشد . و چنانچه این گیاه را در خاکهای فقیر کشت کنید عملکرد محصول به شدت کاهش میابد. کاهو در خاکهای با PH اسیدی به ندرت رشد می کند. به نور زیاد احتیاج دارد . این گیاه به آب و هوای معتدل مایل به سرما نیاز دارد
نیاز آبى کاهو علىرغم حجم کم بوته نسبتاً زیاد است. عمل تبخیر در برگهاى لطیف و بدون واکس کاهو بهشدت صورت مىگیرد و بنابراین علائم کمبود آب خیلى زود در گیاه ظاهر شده و موجب زیان فراوانى مىگردد.مخصوصاً موقعى که کمبود آب موجب خشک شدن حاشیه برگها شود. در اینصورت کلیه محصول غیر قابل استفاده و فروش خواهد شد.
کاهو گیاهی است پُر توقع و بایستی قبل از کاشت حداقل در هر هکتار ۲۰ تن کود حیوانی پوسیده و ۲۰۰ کیلو فسفات آمونیم و ۱۰۰ کیلو گرم پتاس داده شود .کود دامی به علت کوتاه بودن دوره رویشی گیاه کاملا در دسترس آن قرار نمیگیرد، بنابراین باید مقدار کافی کود شیمیایی در اختیار گیاه قرار داد تا ریشه های سطحی کاهو بتوانند به نحو بهتری از آن استفاده نمایند.
کاهو در مناطقی که زمستان ملایم دارند در پاییز کشت می شود ولی در مناطق دارای زمستان سرد در بهار اقدام به کشت آن می گردد. در کشت بهاره زمان کاشت اوایل خرداد تا اوایل تیرماه است و در این صورت محصول کاهو در ماههای مرداد و شهریور برداشت می شود ولی در کشت پاییزه بذر آن در اواسط شهریور می کارند و در اواخر اردیبهشت ماه یا اوایل خرداد محصول آنرا برداشت می کنند. برای کشت کاهو از خزانه استفاده می شود. بذر ها رو بصورت دستپاش در خزانه می کارند و روی آن را با ماسه و خاک می پوشانند وسپس آنرا آبیاری می کنند. روش متداول امروزی استفاده از سینی نشا می باشد که در هر خانه یک عدد بذر قرار میدهند. بذر ها ۳-۵ روز سبز می شوند و در مرحله ۴ برگی به زمین اصلی منتقل می کنند. کاشت نشاء ها در زمین اصلی به روش خطی می باشد که فواصل خطوط را ۵۰ سانتی متر و فواصل بوته ها را ۳۰ سانتی متر در نظر می گیرند .
در روزهای ابتدایی فصل بهار باید بذر کاهو را بکارید. بذرافشانی را هر دو هفته یکبار ادامه دهید. این باعث می شود تا کاشت شما بازدهی بهتری داشته باشد. باید این را در نظر داشته باشید، اگر دمای باغچه یا گلدانی که کاهو را در آن کاشته اید، بالای ۲۴ درجه سانتی گراد باشد، کاهوها پیش از موعد زرد می شوند و گلدهی و بذر می دهند. برای اینکه در فصل های سرد سال هم کاهو داشته باشید، در اواخر فصل تابستان یا فصل پاییز دوباره بذرافشانی کنید. در این زمان خاک سرد است و کاهو خوب رشد می کند. حتی در نیمه فصل زمستان نیز می توانید بذر کاهو را بکارید.
بذر کاهو سبز را در عمق ۴ میلیمتری بکارید. یا اینکه روی خاک بپاشید و روی آن یک لایه نازک خاک بریزید. فاصله میان بذرهای کاهو برگ باید حدود ۷ تا ۸ سانتیمتر باشد. برای کاهوی معمولی و کاهو کلهگرد باید دستکم ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر میان بذرها فاصله باشد. کاهوی چینی نیز بیشترین فاصله را نیاز دارد و باید میان بذرهای آن حداقل ۳۰ سانتی متر فاصله باشد. این فاصله ها برای زمانی است که کاهوها رشد می کنند و اگر نزدیک بکارید، ممکن است برای رشد و تغذیه، فضای کافی نداشته باشند.
نخستین کود را باید در ماه اول یا پس از ۶ هفته به خاک بدهید. همیشه خاک را مرطوب نگهدارید و اگر علف هرزی در اطراف خاک آن رشد می کنند، آنها را حذف کنید.
روش کاشت بذر کاهو
این گیاه به دو روش کشت می شود :
۱ ) خزانه کردن : این روش به دو صورت انجام می گیرد .
الف ) بذر کاهو سبز را روی خطوطی به فاصله ۱۰ سانتیمتر در زمین اصلی می کارند و پس از جوانه زدن و زمانی که گیاه ۳ برگه شد آن را به خزانه دوم که فاصله ردیف ها از یکدیگر ۲۰ سانتیمتر باشد منتقل و به فواصل ۱۰ سانتیمتر از یکدیگر نشاء می کنند . زمانی که بوته ها ۵ تا ۶ برگه شدند ، آنها را به زمین اصلی که فاصله ردیف ها از یکدیگر ۵۰ تا ۶۰ سانتیمتر باشد ، منتقل و به فاصله ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتر از یکدیگر می کارند .
ب) در این روش پس از آن که بوته های جوان در خزانه اول ۳ برگه شدند آنها را مستقیما به زمین اصلی منتقل نموده و بفاصله ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتر از یکدیگر روی ردیف هایی به فاصله ۵۰ تا ۶۰ سانتیمتر از هم می کارند .
نکته مهم و قابل توجه آن است که دقت شود اگر خزانه کوُش گرم و یا شاسی باشد چون دارای حرارت مناسب است ، پس از انتقال بوته ها به زمین اصلی صدمه ای به گیاه وارد نشود . زیرا هوای آزاد حرارت مناسب خزانه را نخواهد داشت ، بنابراین روش اول تا حدود زیادی این مشکل را حل می نماید .
امروزه از سینی نشا برای تولید نشا کاهو استفاده می شود و کشت در زمین برای تولید نشا مرسوم نمی باشد.
۲ ) کاشت کاهو در زمین اصلی :
علت اساسی خزانه کردن گیاه آن است که چون کاهو گیاه پُرتوقعی است، در زمین کوچکتر تامین مواد غذائی و مراقبت های زراعی ارزانتر و آسانتر انجام می شود ، به خزانه کردن می پردازند. ولی اگر بخواهند در زمین اصلی اقدام به کشت کنند ، عملیات وجین کردن و تُنُک نمودن گران تمام می شود . همچنین میزان بذر مصرفی و هزینه بذر بالا تر است.
بهترین روش کاشت در زمین اصلی ، روش خطی ( ردیفکاری ) است و درکشت های وسیع این عمل را با ماشین بذرافشان انجام می دهند .کاهو به وسیله بذر کشت و تکثیر می شود .
در روش کشت مستقیم برای آن که بذر کاهو متراکم کاشته نشود بهتر است که بذر را با ۵ برابر حجم خود خاک نرم و یا ماسه مخلوط نموده و در زمین بپاشند. البته کشت به روش نشا مرسوم است.
بذر وپ رورش نشا درخزانه
بذر یکساله کاهو بر خلاف بذر تازه آن قوه نامیه بیشتری دارد زیرا طی این مدت مبادله گاز کربنیک واکسیژن برای سبز شدن بذربه علت تغییرات بافت پوسته بذر امکان پذیر میگردد. قوه نامیه بذر ۴ سال است. حداقل دمای خاک برای جوانه زنی بذر کاهو۷/۱، حداقل رشد رویشی ۲/۷، دمای مناسب بین ۵/۱۵ تا ۳/۱۸ وحداکثر ۲۴ درجه است.
به منظور پیش رس کردن محصول وکشت بهاره بذر کاهو را در محیط خزانه ویا گلخانه به شیوه های مختلف می پاشند وبعد از مدت حدود ۲۵ روز نشاهای حاصل را در زمین اصلی که قبلا آماده گردیده است منتقل میکنند مقدار بذر مورد نیاز برای یک متر مربع زمین خزانه حدود ۷ گرم است. دمای محیط پرورشباید روزها بین ۱۶ تا ۱۸ وشبها بین ۱۰ تا ۱۲ درجه سانتیگراد در نظر گرفته شود.
از تجربیات دکتر انصاری در خصوص کاهو کاری در منزل :
تقریبا با هر کسی از دوستان و آشنایان که صحبت میکنم، همه فکر میکنند که از بوته کاهو فقط یک بار میشه استفاده کرد و باید مجددا کاشته شود. قطعا برای کشتهای وسیع در مزارع همین جوریه ولی برای کشت های خانگی لزوما اینجوری نیست.
من خودم پارسال انواع کاهو را که از خودتون خریداری کرده بودم، کاشتم و در طول پاییز و زمستان هر روز از همان بوتهها برداشت میکردیم و هر روز کاهو تازه و ارگانیک داشتیم. برگهای اطراف که بزرگ میشدند رو میچیدیم و مجددا برگ جدید رشد میکرد. در ضمن بوته رو توی کیسه های نهال مشکی کاشته بودم و فضای خیلی کمی اشغال میکرد. حدود 70 تا بوته رو میشه توی 1.5-2 متر مربع جا داد و هر روز کاهوی تازه برداشت کرد. شاید این مورد رو اگر خیلی از مردم بدانند، مخصوصا کسانیکه در آپارتمان زندگی میکنند، مشتری انواع کاهو بشوند.
داشت و برداشت کاهو
دو هفته بعد از نشا کاری مبارزه با علفهای هرز آغاز میشود. دفع علفهای هرز با علفکشهای شیمیایی ویا وجین کردن انجام میشود. معمولا در کشت مستقیم ۱تا ۲ بار و کشت نشایی بیش از یکبار وجین نمیشود. در زمان وجین کردن باید دقت شود که به گیاه آسیبی نرسد زیرا گیاه صدمه دیده در مقابل بیماریها به ویژه بیماری سفیدک بسیار حساس است.
کاهو از زمان کاشت به آبیاری منظمی نیاز دارد، آب زیاد یکباره میتواند به گیاه خسارت زیادی بزند. ظرفیت مزرعه آبی برای کاهو ۶۵ تا ۷۰ درصد است ودوره خشکی نیز برای کاهو مناسب نیست. این سبزی طی دوره رویشی کوتاه خود به میزان ۱۴۰ تا ۱۶۰ لیتر آب در متر مربع نیاز دارد.
برداشت کاهو در سطوح کوچک با چاقو های دسته بلند انجام میشود ودر زراعت با سطوح بزرگ با ماشینهای ویژه برداشت کاهو انجام میشود .
دردمای صفر درجه و رطوبت نسبی ۹۵ درصد میتوان کاهو را به مدت ۷ هفته نگهداری کرد.
انواع بذر کمیاب کاهو رنگی و فری در فروشگاه فردین کشت موجود است.
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.