آموزش کاشت و پرورش

انواع قلمه: قلمه ساقه خشبی یا چوبی

قلمه ساقه خشبی

یکی از دلایل استفاده از قلمه ها تولید گیاهان همسان از گیاه مادری بوده و برای جلوگیری از تغییرات ژنتیکی اینجام می پذیرد مانند تولید پایه های سیب مالینگ. در روش تکثیر با قلمه قسمتی از ساقه ، ریشه یا برگ را از گیاه مادری بریده و تحت شرایط مساعد وادار به تولید ریشه و ساقه نموده و در نهایت تولید گیاهی جدید می نماییم. در این مقاله به روش های انجام قلمه ساقه خشبی خواهیم پرداخت.

قلمه خشبی

قلمه ساقه ساقه خشبی یا چوبی:

قلمه ساقه خشبی از گیاهان خزاندار مانند تبریزی، انگور، و یا از سوزنی برگ های همیشه سبز مثل سرو کوهی و درخت نوش گرفته می شود. قلمه های خشبی را در ساقه های خزان دار بدون برگ در شروع فصل خواب می گیریم. قلمه های خشبی سوزنی برگ ها را نیز بهتر است اوایل دوره خواب بگیریم و ریشه دار کنیم. به دلیل دیر ریشه زا بودن قلمه های چوبی گیاهان خزان دار بایستی کنترل دمایی دقیقی روی قیمه ها صورت گیرد. بدین صورت که دمای هوای محیط ریشه زایی را در حدود ۴ درجه سانتی گراد و دمای محیط ته قلمه را در دمای محیط ته قلمه را ۱۸ تا ۲۱ درجه گرم کنیم تا قلمه ها ریشه تولید کنند و ساقه پیش از تشکیل ریشه در ته قلمه تشکیل نشود.

طول قلمه خشبی از ۱۰ تا ۷۵ سانتی متر در گیاهان مختلف متغیر است. بهترین شاخه ها برای گرفتن قلمه خشبی  شاخه های یکساله با رشد متوسط می باشد. اما در برخی گیاهان مانند زیتون ، انجیر و برخی ارقام آلو از چوب دوساله و مسن تر نیز استفاده می شود.

در برخی از گیاهان وجود چوب دوساله یا مسن تر در انتهای چوب یکساله جهت ریشه دار شدن بهتر ضروری است و بر آن اساس سه نوع قلمه خشبی وجود دارد:

قلمه خشبی

۱- قلمه پاشنه دار که تراشه از چوب مسن در انتهای چوب یکساله وجود دارد. این روش در درخت به استفاده می شود.

۲- قلمه چوبی فندقه دار که قسمتی کامل از چوب مسن بطول ۱ تا ۲ سانتی متر در انتهای چوب یکساله دیده می شود. گیاهانی مانند چنار، زبان گنجشک ، انگور با این روش تکثیر می شوند.

۳-قلمه چوبی مستقیم که فقط چوب یکساله است و هیچ زائده ای از چوب مسن در ته ان دیده نمی شود. اکثر درختچه های زینتی با این روش تکثیر می شوند مانند اسپیره، رز، یاس زرد و …

استفاده از مواد ریشه زایی نظیر هورمون اکسین ریشه زایی را تسهیل می کند. بر روی قلمه حداقل دو جوانه باید وجود داشته باشد.

قطر قلمه چوبی بر حسب نوع گیاه از ۰.۵ تا ۵ سانتی متر متغیر بوده و برش بالای قلمه صاف و زیر قلمه مورب درست در زیر جوانه زده می شود.

قلمه ساقه نیمه خشبی از چوب سبز و نیمه رسیده سوزنی برگ ها ، پهن برگ های همیشه سبز مثل زیتون و چوب نیمه رسیده گیاهان خزاندار در بهار و تابستان گرفته شده و ریشه دار می گردد. وجود ۳ تا ۴ برگ بر روی این نوع قلمه ضروری بوده و ازاستفاده از مه پاشی و پا گرما و همچنین کاربرد هورمون ریشه زایی در تسریع ریشه زایی موثر است.

گیاهانی مانند برخی از جنس های مرکبات و زیتون با این روش به راحتی جوانه زنی می کند.

نوشته های مشابه