عنصر آهن یکی از مهم‌ترین عناصر غذایی مورد نیاز گیاهان است که طی چند دهه اخیر لزوم وجود آن در تغذیه گیاهان اثبات شده است. جزء اصلی ساختار آنزیم های مختلف و برخی از رنگدانه ها است ودر فرایندهای بیوشیمیایی گیاهان نظیر فتوسنتز، تنفس سلولی، متابولیسم کربوهیدرات ها و تشکیل آنزیم ضروری است.. اگر چه آهن در ترکیب کلروفیل (رنگدانه سبز در برگ ها) استفاده نشده است، اما برای تشکیل آن ضروری است. به همین خاطر گیاهانی که کمبود آهن دارند، کلروز را در برگ های جدید نشان می دهد.
1- میزان مناسب عنصر آهن در اکثر محصولات حدود تا 100(ppm) درماده خشک است
2- آهن چهارمین عنصر فراوان پوسته زمین بعد از اکسیژن، سیلیسیم و آلومینیم با میزان 5/6 در صد می باشد و متوسط مقدار آن در خاک 3/8 در صد تخمین زده شده است
3-غالبا شکل قابل جذب برای گیاهFe2+
4-بارزترین علامت کمبود اهن: برگها زرد مي‌شوندو رگبرگها سبز باقي مي‌مانند (البته در برخی گیاهان مانند گلابی حتی رگبرگها هم سفید و رنگ پریده میشوند)
5-در محیط های غرقاب که الکترون زیاد و شرایط احیا فراهم است، فراهمی آهن زیاد است
6-تفاوت علائم کمبود آهن با منیزیم در این است که کمبود آهن ابتدا در برگهای جوان ظاهر می شود ولی منیزیم در برگهای پیر زودتر مشاهده می شود
7-کم تحرک ترین عنصر کم مصرف در گیاه آهن است
8-علائم كمبود آهن در برخی گياهان (مانند كلم و شلغم) به سختي از كمبود Mn متمايز است و بايد از روش تجزيه گياه استفاده كنيم .
9-براي شناسایی كمبود در خاكهاي خنثي تا قليايي سورگوم گزینه مناسبی است.
10-بیشترین علت کمبود آهن، کم بودن مقدار آن در خاک نیست.بلکه تبدیل شدن آن به شکل غیرقابل جذب برای گیاه مشکل اصلی است
11-گیاه حداقل 10-6 مولار آهن احتیاج دارد
12-به ازاء هر يك واحد افزايش PH،حلاليت تركيبات آهن(3ظرفیتی) هزار مرتبه و (2ظرفیتی)صد مرتبه كاهش پيدا مي‌كند.
13-کمبود آهن درختان میوه در خاک های آهکی ایران گسترده و شدید است
14-عنصر آهن به وسيله فرايند پخشيدگي جذب مي گردد اما توسط ساير فرايندهاي ديگر شامل حركت توده اي نيز مي تواند جذب سطح ریشه گياه شود.
15-جذب آهن توسط گیاه جذب فعال بوده و نیازمند انرژی می باشد
16-آهن مانند مس، روی و مولیبدن در زنجیره انتقال الکترون نقش دارد
17-عوامل تشدید کننده کمبودآهن:آهكي بودن خاك‌ها ، PH قليايي، كمي مواد آلي در خاك،عدم تعادل عناصر غذایی در خاک ،كيفيت نامناسب آب آبياري به خصوص غلظت زياد يون بي‌كربنات،كه در جذب آهن و انتقال آن در داخل گياه ايجاد مشكل مي‌كندو تهويه نامناسب خاك
18-برای جلوگیری از کمبود اهن، عدم مصرف آب های سنگین(آبیاری) که حاوی بیش از 200ppm بیکربنات هستند توصیه میشود
19-کمبود آهن عمدتاً در خاک های غیر آهکی و سبک (شنی) دیده می شود ، اما در خاک های آهکی مناطق خشک با تهویه کافی، شایع تر است
20-اصلاح کمبود آهن دشوار است زیرا بوسیله شرایط شیمیایی درون خاک ایجاد می شود و ارتباطی به کم بودن آهن کل ندارد
21-دو دسته از پروتئین های حاوی آهن، بنام های پروتئین های” هم “و پروتئین های “غیر هم” در گیاهان وجود دارد
22-در اثر کمبود آهن غلظت کلروفیل وسایر رنگ دانه های گیاهی مانند کاروتن و گزانتوفیل کاهش می یابد
23- 90درصد آهن موجود در برگها، در كلروپلاست و ميتو كندري وجود دارند.
24-در برگ های تمام گونه های گیاهی علامت اصلی کمبود آهن جلوگیری از رشد کلروپلاست است.
25-کمبود آهن فتو سنتز شدیداً کاهش می یابد در حالی که کمبود آن اثری بر تنفس ندارد
26-در اثر کمبود آهن به علت کاهش فرودکسین و در نتیجه کاهش احیاء نیتریت، نیترات در گیاه تجمع می یابد.( در لگومها اختلال در گره سازی)
27-در اکثر گیاهان زینتی حساسیت به کمبود عنصر آهن زیاد گزارش شده است.
28-در باغات توجه به بحث انتخاب پایه و پیوندک مناسب و مقاوم به کمبود آهن اهمیت زیادی دارد
29-یون سه ظرفیتی آهن در خاک تقریباً تحرکی نداشته و در اکثر موارد غیر محلول است
30-در اکثر گیاهان در زمان کمبود اهن ریشه با دفع H+ در محیط ریشه و اسیدسیتریک(اسیدی کردن ریشه) ونیز دفع احیاکنندهای خاص ، ايجاد تغييرات در شكل ظاهري ريشه ] جلوگيري از طويل شدن ريشه، افزايش در قطر انتهاي ريشه (چون در موقع كمبود آهن در انتهاي ريشه بيشتر جذب مي گردد) ، تشكيل تارهاي كشنده به مقدار زياد ، تشكيل سلول هاي ريزودرم با ديواره هاي پيچ و خم دار بعنوان سلول هاي گذرگاهي[زمینه را برای جذب اهن فراهم میکند
31-در زمان کمبود اهن ريشه غلات با ترشح فيتوسيدروفر كه يك كلات كننده طبيعي است قابليت جذب آهن را افزایش مي دهد
32-غلظت زياد عناصر غذايي مانند فسفر، مس، روي، موليبدن در قابليت استفاده Fe اثر منفي دارند
33-كودهاي كه (NH4+) توليد مي كنند به نظر ميرسد كه باعث كمبودFe شوند
34-مصرف (–NO3)احتمالا كمبود Fe را افزايش مي دهد.
35-يونجه و سبزيها نسبت به كمبود آهن حساسيتي ندارند.
36-غلات، سيب زميني و چغندر قند نسبت به كمبود آهن كمي حساس هستند.
37-حبوبات، دانه هاي روغني، مركبات، انگور و درختان ميوه نسبت به كمبود آهن بسيار حساس هستند(سيب قرمز و شميراني نسبت به اين كمبود حساس تر از سيب زرد است. درخت به و گلابي پيوند شده بر پايه به، حساسيت زيادي نسبت به كمبود آهن دارند. درخت هلو نيز نسبت به كمبود آهن حساس مي باشد)
38-در خصوص کمبود آهن، لیمو نسبت به پرتقال و گریپفروت، به ویژه هنگامی که دمای خاک پایین باشد، بیشتر مستعد است.
