مقالات تخصصی

دلایل ایجاد کلروز در برگ های گوجه فرنگی

کلروز

دلایل زیادی وجود دارد که چرا برگ های گیاه گوجه فرنگی ممکن است زرد شوند. یکی از دلایل کلروز کمبود نور است، بنابراین حتما گوجه فرنگی را در آفتاب کامل بکارید. علت دیگر می تواند آبیاری زیاد یا خیلی کم باشد که می تواند در خاکی با بافت متراکم رخ دهد و می توان آن را با فراهم کردن تهویه خاک حل کرد. کلروز شدن برگ های مسن ممکن است به دلیل کمبود نیتروژن (N)، زرد شدن رشد برگ های جدید به دلیل کمبود گوگرد (S)، زرد شدن بین رگبرگها کمبود پتاسیم (K) و زرد شدن لبه برگها کمبود منیزیم(Mg) را نشان دهد. برای آشنایی با بسیاری از این تشخیص ها و راه حل ها به ادامه مطلب مراجعه کنید

دلایل ایجاد کلروز در برگ های گوجه فرنگی

کلروز در اثر کمبود آهن

کلروز می تواند در اثر بسیاری از بیماری ها، کمبود مواد مغذی، آسیب حشرات یا کنه ها، یا مسائل زیست محیطی مانند آب زیاد ایجاد شود. pH نامتعادل خاک ممکن است یکی دیگر از دلایل کلروز آهن باشد. سطح pH ایده آل برای گوجه فرنگی بین 6.2 و 6.8 است، اما گیاهان ممکن است در خاک های اسیدی تر با pH کمتر از 5.5 رشد کنند.

ویروس موزاییک تنباکو/گوجه فرنگی

ویروس موزاییک تنباکو ممکن است تعداد میوه های رسیده و تولید شده را کاهش دهد، اما به ندرت گیاهان را از بین می برد. علائم شامل پیچ خوردگی برگ ها یا خال های سبز یا زرد روی برگ ها است. این ویروس بسیاری از گیاهان باغی از جمله گیاهان زینتی را تحت تأثیر قرار می دهد و می تواند توسط حشرات، بقایای گیاهی و ابزار آلوده منتقل شود. اگر در محصول گوجه فرنگی شما این ویروس شایع شد، گیاهان آسیب دیده را حذف کنید و در سال بعد در آن مکان گوجه فرنگی نکارید.

پژمردگی فوزاریومی و پژمردگی ورتیسیلیومی

 

فوزاریوم

برگ های زرد و کلروز شدن ممکن است نشانه پژمردگی فوزاریوم و ورتیسیلیوم باشد. پژمردگی فوزاریوم می تواند باعث بیماری مرگ گیاهچه شود، اما پژمردگی ورتیسیلیومی که کمتر شایع است، روی گیاهچه تأثیر نمی گذارد و معمولاً در اواخر فصل در خاک های سردتر رخ می دهد. این بیماری‌ها توسط قارچ‌ها ایجاد می‌شوند که حتی اگر گوجه‌فرنگی هر سال در یک نقطه کاشته نشود، می‌تواند سال‌ها در خاک زنده بماند.

پژمردگی فوزاریوم یک بیماری شایع در هوای گرم است که توسط قارچ Fusarium oxysporum ایجاد می شود. ابتدا گیاهان جوان حالت آویزان پیدا می کنند و برگهای پایینی پژمرده و زرد می‌شوند. اگر کنترل نشود، گیاه ممکن است در نهایت تسلیم شود و از بین برود. علائم پژمردگی فوزاریوم اغلب با زرد شدن تنها یک طرف ساقه یا برگ رخ می دهد.

ساقه هیچ پوسیدگی نرمی نشان نخواهد داد، اما اگر از طول بریده شود، ساقه های پایینی احتمالاً داخلشان قهوه ای تیره خواهد بود. مانند پژمردگی ورتیسیلیوم، باکتری های خاک از طریق ریشه وارد می شوند و به سیستم رساندن آب به ساقه را مختل می کنند و آوندهای حامل مواد مغذی گیاه را مسدود می کنند.

کنترل

متاسفانه امکان کنترل شیمیایی این بیماری های قارچی وجود ندارد. گیاهان بیمار را بردارید و دور بیندازید (اما نه در یک توده کمپوست که در آن بیماری نیز گسترش یابد). ارقام و نشاهای بذر گوجه‌فرنگی پرورش‌یافته در گلخانه ممکن است دارای حروف مقاومت VF روی برچسب گیاه باشند. اکثر گونه ها مقاومت کمی در برابر پژمردگی فوزاریوم و پژمردگی ورتیسیلیومی ندارند.

بلایت زودرس و کلروز برگ های گوجه فرنگی

 

کلروز در برگ های گوجه فرنگی

 

قارچ Alternaria linariae (به طور رسمی با نام A. solani شناخته می شود) باعث سوختگی زودرس می شود. اولین علامت ظهور ضایعات کوچک و قهوه ای رنگ بر روی شاخ و برگ های مسن تر است. لکه‌ها بزرگ‌تر می‌شوند و حلقه‌های متحدالمرکز را معمولاً در مرکز ناحیه بیمار ایجاد می‌کنند. در اطراف لکه ها، بافت ممکن است زرد شود.

دما و رطوبت بالا می تواند باعث از بین رفتن کامل شاخ و برگ شود. عفونت معمولاً از پایه گیاه به سمت بالا پیشرفت می کند. در میوه ها، ضایعات می تواند بسیار بزرگ باشد، گاهی اوقات حتی به اندازه کل میوه، که وقتی آلوده می شود، اغلب به زمین می افتد. سوختگی زودرس می تواند باعث از بین رفتن بسیاری از شاخ و برگ ها شود، که میوه ها را در معرض آفتاب سوختگی قرار می دهد و منجر به تولید میوه کمتری می شود. این قارچ می تواند در بقایای آلوده روی خاک، روی بذر، روی بوته های گوجه فرنگی یا در میزبان های دیگر مانند سیب زمینی، بادمجان زنده بمانند.

کنترل

شاخه ها و برگ های پایینی که آلوده شد و دچاز کلروز شدند را هرس کرده و دور بریزید. اگر بیماری شدید شد از قارچ کش مانکوزب یا قارچ کش های کلروتالونیل یا مس استفاده کنید.

ویروس پیچ خوردگی برگ گوجه فرنگی و کلروز

 

کلروز برگ ها

سفیدبالک ها ممکن است این بیماری را از علف‌های هرز آلوده مجاور به باغ منتقل کنند. پس از عفونت اولیه، گیاهان ممکن است تا 2 یا 3 هفته علائم کلروز را نشان ندهند. علائم ممکن است شامل زردی حاشیه برگ، پیچ خوردگی برگها به سمت بالا و توقف رشد برگها باشد. گلها ممکن است ریزش کنند و گیاه نیز کندتر رشد کند. ویروس پیچ خوردگی برگ گوجه فرنگی (TYLCV) به طور چشمگیری عملکرد بوته و تولید میوه را کاهش می دهد. اگر عفونت در اوایل فصل اتفاق بیفتد، ممکن است گیاه اصلاً میوه ای تشکیل ندهد.

کنترل

گیاهان آلوده را حذف کنید و آنها را برای دفع در داخل کیسه بگذارید. برای دفع سفیدبالک و کاهش تغذیه، مخلوطی از 0.25 تا 0.5 درصد اسپری روغن (2 تا 4 قاشق چایخوری روغن ولک یا کانولا با چند قطره صابون ظرف در هر گالن آب) در هفته توصیه می شود.

لکه برگ سپتوریا و نکروز گوجه فرنگی

با آلوده شدن شاخ و برگ، دمبرگ و ساقه گوجه فرنگی، لکه برگ سپتوریا به ندرت میوه را تحت تأثیر قرار می دهد. عفونت ناشی از قارچ Septoria lycopersici، معمولاً پس از شروع به میوه دادن گیاه در برگهای پایینی نزدیک زمین رخ می دهد. بسیاری از دایره های کوچک با حاشیه های تیره که مرکز بژ را احاطه کرده اند، روی برگ های مسن تر ظاهر می شوند.

لکه های سیاه کوچک (تولید کننده هاگ) در مرکز آن لکه ها ظاهر می شوند. با گسترش آلودگی، برگ های به شدت آلوده زرد می شوند، می میرند و می ریزند. در حالی که قارچ در خاک منتقل نمی شود، می تواند در زمستان با بقایای محصول و برخی علف های هرز زنده بماند. زمانی که درجه حرارت بین 20 تا 25 درجه سانتی گراد باشد بیشتر فعال است. در رطوبت زیاد رشد می کند و با بارندگی آلودگی گسترش می یابد.

کنترل

با استفاده مکرر از قارچ کش کلروتالونیل یا مس یا مانکوزب از گسترش بیماری و کلروزه شدن برگ ها جلوگیری کنید.

لکه باکتریایی و کلروز شدن برگ ها

چندین گونه از باکتری Xanthomonas (معمولا Xanthomonas perforans) باعث ایجاد لکه‌های باکتریایی روی گوجه‌فرنگی می‌شوند. بیشتر در طول فصول مرطوب، لکه‌های کوچک روی برگ‌ها به صورت کلروز، به شکل زاویه‌ای تا نامنظم، روی برگ‌ها ظاهر می‌شوند و روی خود گوجه‌فرنگی کمی برجسته می‌شوند و به لکه‌های گال‌دار تبدیل می‌شوند. لکه های می توانند هاله ای زرد داشته باشند و محل های خشک شده و اغلب پاره می شوند. این باکتری در زمستان روی بوته های گوجه فرنگی و روی بقایای گیاهی زنده می ماند.

کنترل

هر حرکت آب از یک برگ یا گیاه به برگ دیگر می تواند باعث گسترش این بیماری باکتریایی و کلروزه شدن برگ های گوجه فرنگی شود که کنترل آن را دشوار می کند. با این حال، می توان آن را با یک قارچ کش مسی کنترل کرد.

نکروز مغزی گوجه فرنگی

چندین گونه از باکتری سودوموناس خاکی، از جمله سودوموناس کوروگاتا، و همچنین پکتوباکتریوم کاروتووروم (محرک پوسیدگی نرم باکتریایی) باعث نکروز مغزی گوجه فرنگی می شوند. چنین باکتری یک پاتوژن نسبتا ضعیف است.

این بیماری در اوایل فصل در تولید گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای اتفاق می‌افتد، اما در هوای سرد، ابری و بارانی بهاری، می‌تواند گوجه‌فرنگی‌ها را در باغ‌های خانگی را نیز آلوده کند. علائم شامل لکه های سیاه شده (نکروز) روی ساقه ها است.

این لکه ها ممکن است در ابتدا به دمبرگ برگ متصل شوند، نواحی سیاه شده به هم نزدیک شده و به صورت نواری روی ساقه رشد می کنند. سپس باکتری ها ممکن است در داخل ساقه ها رشد کنند و باعث شکافتن، جمع شدن و ترک خوردن ساقه ها شوند. قسمت داخلی ساقه ( مغزه ) می تواند “تقسیم شده” یا “نردبانی” شود. در صورت ادامه گسترش بیماری، ساقه ها پوک می شوند و در نتیجه آب به بقیه گیاه قطع می شود و باعث زرد شدن برگ های بالایی و پژمرده شدن شاخه ها می شود.

کنترل

اگر گیاهان کاملاً بیمار و دچار کلروز شدیدی شدند، گیاهان را از ریشه ها بیرون بیاورید و دور بیندازید. از کوددهی با نیتروژن زیاد خودداری کنید، زیرا این امر می تواند باعث تشدید بیماری شود. خوشبختانه، از آنجایی که کلروز و نکروز گوجه فرنگی در هوای سردتر رشد می کند، به ندرت کل فصل رشدش را ادامه می دهد. گیاهان ممکن است با افزایش دما در اواخر بهار و اوایل تابستان بهبود یابند. برای کمک به بهبود خاک و گیاه از کمبود رطوبت، آبیاری را افزایش دهید. آبیاری پایه گیاه را با آبیاری قطره ای یا شلنگ خیسانده یا دستی انجام دهید.

کمبود منیزیم و رابطه آن با کلروز برگ ها

عنصر منیزیم در کلروفیل مورد نیاز است که گیاه را قادر می سازد نور خورشید را به قند سنتز کند. از آنجایی که کلروفیل به برگ ها رنگ سبز می دهد، زرد شدن برگ ها می تواند نشانه کمبود منیزیم، آهن یا نیتروژن باشد.

راهکار

کوددهی گوجه‌فرنگی با پتاس بالا ممکن است گیاه را از دریافت منیزیم محروم کند. برای حل مشکل کلروز ناشی از کمبود منیزیم، گیاه را با نمک های اپسوم معمولی یا باغی تغذیه کنید.  28 گرم نمک را در یک پیمانه آب گرم یا داغ یا 20 گرم در هر لیتر آب گرم حل کنید. قبل از استفاده اجازه دهید آب به دمای اتاق برسد. صبح ها قبل از افزایش دما و بسته شدن منافذ گیاه برای حفظ رطوبت استفاده شود. از بالا به پایین اسپری کنید، برگها را خیس کنید تا سطح زیرین هم جذب کند.

سایر توصیه ها

نشاهای سبز و سالم را در بهار پس از آخرین یخبندان خریداری کنید. از خرید گیاهان پژمرده یا گیاهانی که دارای برگهای زرد یا لکه های قهوه ای هستند خودداری کنید. از ارقام گوجه فرنگی مقاوم یا متحمل استفاده کنید.

اگر بذر می کارید از بذرهایی استفاده کنید که عاری از بیماری زا هستند.

بذر انواع متنوعی از گوجه فرنگی در سایت فردین کشت موجود می باشد که شما عزیزان می توانید با یک کلیک تمامی این ارقام را مشاهده و خریداری نمایید.

برای بهبود گردش هوا، یک سیستم تهویه خوب نصب کنید و گیاهان را به فاصله 60 تا 90 سانتی متری از هم بکارید. به خوبی کوددهی کنید، علف هرز را حذف کنید.

گوجه فرنگی را در خاک کمی اسیدی با pH بین 6.2 و 6.8 بکارید. تا زمانی که خاک به خوبی زهکشی کند و مواد آلی داشته باشد، گیاهان می توانند محدوده وسیع تری از pH را تحمل کنند. برای رشد بهتر، گیاهان را هر ماه با نیترات کلسیم تغذیه کنید.

برای جلوگیری از پژمردگی فوزاریوم و کمبود منیزیم، از کاشت در خاک های خیلی شنی خودداری کنید. برای کاهش تغذیه سفید بالک که باعث انتقال ویروس پیچ خوردگی برگ زرد گوجه فرنگی می شود، از مالچ های بازتابنده (آلومینیوم یا نقره ای رنگ) در ردیف ها استفاده کنید.