عمومی

انواع روش های خراش دهی بذر

خراش دهی بذر

پوسته سخت برخی بذر ها یکی از عوامل رکود در بذر ها می باشد مانند بذر هلو. در برخی گیاهان حتی اگر جنین آمادگی فیزیولوژیکی داشته باشد و رکود و خواب بر جنین حاکم نباشد ، در صورتی که پوسته سخت بذر مانع جوانه زنی باشد جوانه زنی اتفاق نخواهد افتاد. بنابراین با استفاده از روش هایی باید بتوانیم این مانع را از سر راه برداریم. که به این تکنیک، خراش دهی بذر یا scrafitication  می گویند.

روش های خراش دهی بذر:

۱- خراش دهی گرم و مرطوب: در این روش بذرها را برای مدتی معین در شرایط گرم و مرطوب (حدود دمای ۲۵ درجه) قرار داده تا توسط عوامل پوساننده طبیعی مثل باکتری ها و قارچ ها مقداری از سختی پوسته بذر از بین برود.

۲- خراش دهی با استفاده از گیره و چکش: این روش برای تعداد پایین بذر مناسب است. قسمت نوک بذری مانند هلو را با چکش شکانده و خدا کرده اما کل پوسته را از بین نمی بریم. وجود پوسته خود از رویان ما محافظت خواهد کرد.

۳- استفاده از کاغذ سمباده: با کاغذ سمباده دیواره یک مخزن چرخان را پوشانده و بذرهای خشک را درون مخزن می ریزیم. با چرخاندن مخزن و اصطحکاک بین دیواره سخت پوسته و سمباده ظرف چند دقیقه یا چند ساعت ضخامت پوسته سخت نازک می شود.

۴- تیمار آب داغ: ریختن ناگهانی بذر برخی از درختان گرمسیری مانند بذر آکاسیا در آب ۷۷ تا ۱۰۰ درجه که از قلیان و جوش افتاده است( این حرارت برای بسیاری از بذرها کشنده است)

خراش دهی بذر

۵- خراش دهی بذر با استفاده از تیمار اسید سولفوریک غلیظ: میزان دو برابر وزنی بذر اسید سولفوریک غلیظ اضافه می کنیم. سپس توده را کم کم بهم می زنیم تا پوسته سخت را به تدریج نازک کند. هر چند ثانیه یک بار بهم زده تا پوسته های جدا شده از بذر کنده شده و وجود آن ها مانع ادامه واکنش نشود. زمانی که ضخامت پوسته بذرها به کاغذی شدن رسید(این عمل در بذر های مختلف زمان متفاوتی را شامل می گردد) اسید را با استفاده از صافی جدا کرده و از صافی عبور می دهیم.سپس با آب معمولی در ابتدا و بعد آن با استفاده از مواد قلیایی مانند جوش شیرین بذر ها را شستشو داده تا بقایای اسید از روی بذرها از بین برود.

عمل تیمار اسید را باید در ظروف پلاستیکی انجام داد . در ظروف فلزی با اسید واکنش می دهد و در ظروف شیشه ای باعث شکستن آن می گردد.

برای اطلاعات بیشتر به مقالات بهبود جوانه زنی بذر مراجعه نمایید.