بی کربنات یا HCO3 ماده ای است که در کشاورزی برای افزایش مقدار pH بستر می شود. در این مقاله به تاثیر بی کربنات بر گیاهان و عملکرد آن و تنظیم اسیدیته خاک می پردازیم.
نقش بی کربنات در کشاورزی
بی کربنات ها نقش مهمی در کشاورزی، به ویژه در مدیریت آب آبیاری و خاک دارند. در اینجا برخی از جنبه های کلیدی استفاده از این ماده را در کشاورزی بیان می کنیم:
خنثی کردن مقدار pH
اگر مقدار pH خیلی پایین باشد، افزایش بی کربنات می تواند برای گیاهان شما مفید باشد. اگر مقدار pH خیلی پایین باشد، گیاه ممکن است سولفور یا نیتروژن کافی را جذب کند که می تواند باعث مسمومیت شود. بی کربنات می تواند مقدار pH را خنثی کند. اما اگر مقدار pH از قبل بالا باشد، HCO3 بیش از حد نامطلوب است. گیاهان شما کمتر قادر به جذب تعدادی از عناصر غذایی خواهند بود و آب به دلیل جلبک ها سبز می شود. گیاهان از بین می روند.
چگونگی کاهش pH خاک را در مقالات فردین کشت بخوانید.
چگونه می توان تشخیص داد که مقدار pH خیلی بالاست؟
اگر مقدار pH بیش از حد بالا باشد، ابتدا در بالای گیاه متوجه آن خواهید شد. برگ ها از سبز روشن به زرد تیره تغییر می کنند و نوک آن ممکن است به سمت بالا خم شود. ساقه های برگ اغلب رنگ بنفش به خود می گیرند.
یک عنصر تغذیه ای نیست!
بی کربنات یک عنصر تغذیه ای نیست و به خاک گلدان اضافه نمی شود. با این حال، این ماده ممکن است در برخی از خاک های گلدان وجود داشته باشد. بی کربنات اغلب در خاک رس، کمپوست و آب نیز یافت می شود. علاوه بر این، اگر مقدار pH افزایش یابد، بی کربنات می تواند از CO2 در محیط ریشه منشاء بگیرد.
لیکا چیست؟ با کلیک روی لینک و مطالعه این مطلب بیشتر درباره لیکا بدانید.
تاثیر بی کربنات بر گیاهان
اثر بی کربنات (HCO3) بر گیاهان چندوجهی است و به عوامل مختلفی مانند غلظت HCO3، نوع گیاه و شرایط خاک بستگی دارد. در اینجا چند نکته کلیدی که اثرات HCO3- بر گیاهان را خلاصه می کند را برای شما عزیزان شرح می دهیم:
مهار رشد ریشه: غلظت بالای بی کربنات می تواند رشد ریشه را در گونه های گیاهی حساس، به ویژه آنهایی که کلسیفوژ هستند (حساس به کلروز ناشی از آهک) مهار کند.
جذب و انتقال آهن: HCO3 می تواند با مکانیسم های جذب و انتقال آهن در گیاهان تداخل داشته باشد و منجر به کمبود آهن و کلروز ناشی از آهک در گونه های حساس شود.
تولید اسید آلی: بی کربنات اضافی می تواند توسط کربنیک انیدراز (CA) و فسفونول پیروات کربوکسیلاز (PEPC) متابولیزه شود و منجر به افزایش تولید اسیدهای آلی مانند مالات، سوکسینات و سیترات در ریشه شود.
تثبیت CO2: HCO3 می تواند توسط گیاهان برای تثبیت CO2 از طریق مکانیسم غلظت کربن (CCM) استفاده شود، که در زیستگاه های فقیر CO2 مفید است. با این حال، استفاده مستقیم از HCO3مشتق شده از ریشه توسط CA در کلروپلاست به دلیل نفوذپذیری کم کلروپلاست بعید است.
5 کاربرد هیدروژن پراکسید در کشاورزی را با کلیک روی لینک مطالعه کنید.
pH ریزوسفر و در دسترس بودن مواد مغذی: بی کربنات می تواند به قلیایی شدن مشخصه ریزوسفر کمک کند، که می تواند بر در دسترس بودن مواد مغذی ضروری مانند آهن، روی، منگنز و مس تأثیر بگذارد.
فتوسنتز و رشد: سطوح بالای HCO3می تواند اثرات مثبت و منفی بر فتوسنتز و رشد گیاه داشته باشد. در حالی که در برخی موارد می تواند فتوسنتز را افزایش دهد، بی‌کربنات بیش از حد می تواند رشد و متابولیسم را با تأثیر بر سنتز پروتئین، تنفس و جذب مواد مغذی مهار کند.
سازگاری محلی: برخی از گونه های گیاهی مانند Arabidopsis thaliana تکامل یافته اند تا با سطوح متوسط کربنات خاک سازگار شوند که می تواند منجر به افزایش تحمل به HCO3 شود.
به طور کلی، تأثیر HCO3 بر گیاهان پیچیده و تحت تأثیر عوامل مختلف است. درک این فعل و انفعالات برای توسعه استراتژی هایی برای بهبود عملکرد محصول در خاک های غنی از کربنات بسیار مهم است.
