حسن یوسف یکی از گیاهانی است که دارای برگ بسیار زیبا میباشد. دارای دو رقم برگ درشت و برگ ریز است. رنگبندی برگهای این گیاه در رقمهای مختلف، خیره کننده است. به طور کلی گیاهانی که دارای برگهای رنگین می باشند به نور بیشتری نیاز دارند. در صورت کافی بودن نور برگهای این گیاه خیره کننده تر میشود.
گیاهشناسی
حسن یوسف بومی بومی منطقه جاوه است، که 150 گونه گیاهان همیشه سبز چند ساله دارد. ارتفاع آن گاها بیش از 60 سانتی متر میرسد. رشد سریعی دارد. گیاهی دائمی بوده، اما در فصل های سرد در صورتی که خارج از گلخانه یا آپارتمان نگهداری شود بسیار آسیب پذیر است.
حسن یوسف گل هم میدهد گلهایی آبی رنگ و کوچک. ولی زیبایی آن به دلیل داشتن برگهای زیبا و خوش رنگ است که به رنگهای مخلوط قرمز، سفید، سبز، زرد و قهوهای دیده میشوند. تنوع رنگی زیاد در حسن یوسف دیده میشود.
در فصل سرما بهتر است حسن یوسف داخل آپارتمان یا گلخانه نگهداری شود زیرا سرمای محیط بیرون گیاه را از بین خواهد برد. این گیاه آفتاب دوست یا پرنور است و نور عاملی است که در بروز رنگهای حسن یوسف تاثیر دارد. علت این که در آپارتمان برگها کم رنگ ولی ساقهها بلند میشوند، کمبود نور است. بنابراین بهتر است گلدان نزدیک پنجره جنوبی آپارتمان قرار داده شود.
نیازهای اکولوژیک حسن یوسف
نور
حسن یوسف گیاهی آفتاب پسند است. نور پنجره جنوبی برای گیاه بهتر است ولی پنجره شمالی نیز مناسب است. نور مستقیم و نور کم برای آن ضرر دارد.
آبیاری
زمانی که خاک گلدان خشک شد، اقدام به آبیاری کنید. در فصل سرد آبیاری زیاد داخل منزل که تهویه خوبی ندارند موجب سیاه شدن ساقههای گیاه میشود.
دما
بهترین دما برای رشد در حدود 18 درجه سانتی گراد است. حسن یوسف تا حدودی هوای خنک را دوست دارد اما سرمای زیاد به گیاه آسیب میزند، در زمستان حتما باید تهویه انجام گیرد. همچنین گرمای تابستان بدون تهویه موجب سیاهی ساقههای گیاه یا قارچ میشود.
رطوبت
اگر رطوبت هوا بین 50 تا 70 درصد باشد برای رشد حسن یوسف مناسب است. برای تامین رطوبت مورد نیاز زیر گلدانی را با آب پر کنید.
تکثیر حسن یوسف
حسن یوسف به دو صورت تکثیر مییابد:
بذر و قلمه
در تولیدهای کوچک خانگی از سر شاخههای گیاه، قلمه علفی تهیه نموده و سپس در بستر مخصوص قلمه، آنها را ریشهدار میکنند. میتوان از آب جهت ریشهدار نمودن قلمهها استفاده نمود و بعد آنها را درخاک میکارند.
در تولیدات انبوه، کاشت بذر رایج است. شیوه کاشت مانند گلهای فصلی است. تولید این گیاه در گلخانه انجام میشود.
تکثیر حسن یوسف از طریق قلمه
فصل بهار مناسبترین زمان برای قلمه زنی است. در بهار ریشههای گیاه از لایه زاینده ریشه بیرون میآیند و این لایه در هوای خنک شروع به کار می کند. میتوانید قلمههای انتهایی ساقه را به اندازه ۵ تا ۸ سانتیمتر، به آرامی جدا کنید، مراقب باشید که ساقههای نازک و گوشتی قلمه را فشار ندهید. از پودر هورمون ریشه زایی هم میشود استفاده کرد ولی ضروری نیست. سپس قلمهها را در گلدانی با قطر دهانه 9 سانتیمتر، حاوی کمپوست گلدانی قرار دهید. بهتر است نگهداری آن در دمای حدودا ۱۸ تا ۲۰ درجه سانتی گراد و با نور مناسب باشد همچنین مراقب باشید که هرگز خاک گلدان خشک نشود. بعد از ۱۰ تا ۱4 روز قلمه ها را دور از تابش مستقیم خورشید قرار دهید. هنگامی که قلمهها ریشه دادند آنها را خارج کنید و در گلدانی با قطر دهانه 9 سانتیمتر حاوی کمپوست با پایه پیت بگذارید. همچنین مراقب باشید که ریشهها شکسته نشوند.
کوددهی و هرس
از فروردین تا مهر زمان مناسبی برای کوددهی است. می توان از کودهای تقویتی برای افزایش رشد استفاده نمود. اگر میخواهید گلدان پر شاخ و برگی داشته باشید، پس از اینکه حسن یوسف به ارتفاع مطلوبی رسید شاخه انتهایی آن را هرس کنید، بدین ترتیب شما چیرگی انتهایی و حذف کرده و موجب رشد شاخههای فرعی شدید. اگر گیاه شما به گل رفت، گل را قطع کنید تا انرژی گیاه صرف تولید بذر نشود.
تعویض گلدان
زمانی که ریشه ها از ته گلدان خارج شدند نشانه ای از زمان تعویض گلدان است. برای این کار گلدان بزرگتری انتخاب کنید و پس از پر کردن با خاک مناسب به آرامی گیاه را جدا کنید و به گلدان جدید منتقل کنید. خاک مناسب مخلوط خاک باغچه، خاکبرگ، ماسه شسته شده و کود پوسیده دامی است.
چند مورد از مشکلات رایج در پرورش حسن یوسف
علت بی حال شدن حسن یوسف
بی حالی برگها و ساقه های حسن یوسف عوامل مختلفی میتواند داشته باشد. ممکن است این مشکل به دلیل خشکی کشیدن بیش از حد گیاه، آبیاری زیاد، سرمای زیاد، کمبود نور و یا از همه مهم تر دریافت نور مستقیم خورشید باشد. بهتر است در مورد گیاهتان تمامی موارد ذکر شده را بررسی کنید و به محض پبدا کردن مشکل در صدد رفع آن اقدام کنید.
کم رنگ شدن برگها
اگر نور دریافتی گیاه کم باشد و از کود ازت استفاده کنید این مشکل ایجاد میشود. بهترین مکان برای قرار دادن گیاه، پشت پنجره جنوبی است. بهتر است در فصول رشد یعنی بهار و تابستان، گیاه را با کود کامل تغذیه کنید.
ایجاد نقاط سوخته روی برگ
علت سوختگی برگ حسن یوسف میتواند از غبار پاشی در جلوی نور مستقیم خورشید باشد. بهتر است برای غبار پاشی ساعاتی در روز را انتخاب کنید که گیاه در مقابل نور آفتاب نباشد. همچنین تابش مستقیم نور خورشید برروی گیاه به مدت طولانی نیز سبب بروز این مشکل خواهد شد.
قهوهای شدن و سوختن حاشیه برگها
قهوهای شدن برگهای گیاهان آپارتمانی، از رایج ترین بیماریهایی است که همیشه با آن مواجهیم. برای حل این مشکل، خاک باید زهکش مناسب داشته باشد. بنابراین خاک هایی که ضعیف هستند و آب را زیاد در خود نگه میدارند، به گیاه آسیب میرسانند و باعث بروز این مشکل خواهند شد. همچنین اگر حالت غرقابی برای خاک گیاه اتفاق بیافتد، برگها قهوهای شده و حاشیه برگها سوخته و میریزند.
آفات و بیماریها
شپشک آرد آلود و شته و بیماریهای قارچی از مهمترین مشکلاتی است که ممکن است حسن یوسف را درگیر کند.