کیوی فروت از میوههای نیمه گرمسیری و بومی شمال شرقی هندوستان و جنوب چین است که یکی از تاکهای نیمه گرمسیری از خانواده Actinidiaceae و جنس Actinidia است که بیش از ۵۰ گونه و ۲۱ رقم تجاری را شامل میشود. اغلب گونههای جنس Actinidia میوه خوراکی دارند، ولی ارزش تجاری گونههای مختلف با هم متفاوت است. به دلیل بالا بودن هزینه اولیه احداث باغ کیوی فروت، باید در انتخاب محل باغ دقت و مطالعه همه جانبهای انجام شود. در مقاله امروز شما را با مهترین عواملی که در احداث باغ کیوی فروت تاثیرگذار میباشند آشنا میکنیم.
مهمترین عوامل در انتخاب محل باغ کیوی فروت:
- دمای حداقل و حداکثر سالانه
- میانگین تعداد روزهای آفتابی در هر سال
- میانگین سالانه و الگوی پراکنش بارندگی
- درصد رطوبت نسبی هوا
- وضعیت باد خیزبودن
- قابلیت دسترسی به آب با کیفیت مناسب
- میزان شیوع سرمای دیررس بهاره و زودرس پاییزه
- شرایط پستی و بلندی و درجه شیب زمین
- عمق خاک زراعی
- وضعیت زهکشی خاک
در زیر به شرح مهمترین موارد می پردازیم:
شرایط دمایی
مقاومت سرمایی تاکهای کیوی فروت به دلیل خزاندار بودن بیشتر از مرکبات است. میزان تحمل سرمایی تاکهای بالغ و نهالهای جوان کیوی فروت متفاوت است. تأمین نشدن این نیاز سرمایی باعث تضعیف گلدهی و تشدید رشد رویشی سال بعد میشود. بنابراین احداث باغ کیوی فروت باید به مناطقی محدود شود که این نیاز سرمایی تأمین شود. کیوی فروت به عنوان محصولی نیمه گرمسیری و به شرط عرضه آب کافی میتواند گرمای تا ۴۰ درجه سانتی گراد را نیز تحمل کند.
از عوارض عمده ناشی از افزایش ناگهانی دما می توان به پژمردگی موقتی یا دائمی برگها،چروکیدگی میوهها،افت قابلیت درشت شدن میوه و کاهش کیفیت خوراکی و بازار پسندی محصول اشاره کرد.
وضعیت خاک و آب در محل احداث باغ کیوی فروت
بستر کاشت نهالهای کیوی فروت باید ترکیبی شامل نسبتهای مساوی از خاک زراعی، کود دامی پوسیده و ماسه رودخانهای باشد. عمق مناسب بسترهای آماده برای غرس نهالهای کیوی فروت حدود ۵/ ۱ تا ۲ متر است. کاشت نهال های کیوی فروت در اراضی سنگین به دلیل مشکلات ناشی از پوسیدگی طوقه و ریشه توصیه نمیشود. در صورت اجبار به کاشت نهال کیوی فروت در زمینهای سنگین لازم است به نکات زیر دقت شود:
به زهکشی بستر به طور جدی توجه شود.
کاشت نهال بدون گودالبرداری و روی کپهای از بستر خاکی مناسب انجام شود.
به دلیل حساسیت تاک کیوی فروت به اراضی قلیایی و آهکی باید pH خاک حدود خنثی تا کمی اسیدی باشد. در زمینهایی که pH خاک کمتر از ۵/۵ است، افزودن آهک به خاک ضروری است. دامنههای پرشیب مناطق کوهستانی برای کاشت تاکهای کیوی فروت توصیه نمیشود. در اراضی شیبدار باید زمین را تراس بندی کرد تا آب مازاد آبیاری یا بارندگی از محیط ریشهها خارج شود و مانع پوسیدگی ریشه و طوقه شود. تجزیه شیمیایی خاک و تأمین عناصر دارای کمبود از جمله اقدامات مهم قبل از کاشت نهال و احداث باغ است. عرضه هر سه سال یک بار کود دامی پوسیده برای تأمین باردهی بهینه لازم است. کودهای شیمیایی را میتوان همراه با آب آبیاری نیز مصرف کرد که اغلب باعث افزایش کارایی کود نیز میشود.
نیاز آبی کیوی فروت
بارندگی در طول فصل گلدهی و گردهافشانی میتواند در تشکیل میوه کیوی فروت تأثیر منفی داشته باشد. تولید کیوی فروت همواره نیازمند سیستم آبیاری تحت فشار است. کارایی روش میکروجت در آبیاری باغهای کیوی فروت بیشتر از روشهای بارانی و قطرهای است. آبیاری تاکهای کیوی فروت باید طوری باشد که خاک اطراف ریشه همواره نیمه مرطوب باشد و برگها پژمرده نشوند.
نور مناسب
حد بهینه تعداد ساعات آفتابی در طول یک سال برای تولید محصول کیوی فروت حدود ۱۸۰۰ ساعت است. بخش اعظم نیاز نوری تاک کیوی فروت مربوط به ماه های بهار و تابستان است که مصادف با رشد رویشی و زایشی آن است. در استان های ساحلی شمال کشور که پرورش کیوی فروت رونق دارد، تعداد ساعات آفتابی و شدت نور هیچ گونه محدودیتی برای تولید اقتصادی این محصول ایجاد نمی کند.
باد
زیانهای ناشی از وزش بادهای تند که در بهار و تابستان شایعترند برای تاکهای کیوی فروت عبارت اند از:
شکستگی شاخههای ماشورهای و ترد کیوی فروت
زخمیکردن و ریزش بخش زیادی از برگها، جوانهها و میوهها
از بین بردن ساختار اصلی تاک با حذف بخشی از بازوها یا شکستگی تنه
ساییدگی شدید در سطح میوهها و در نتیجه وارد آمدن خسارت سنگین به کمیت و کیفیت میوههای تولیدی
وزش بادهای گرم حتی با سرعت پایین میتواند در مدتی کوتاه باعث پژمردگی برگها و بروز خسارت سنگین به محصول شود. با توجه به خسارتهای سنگینی که وزش باد به بخشهای رویشی و زایشی کیوی فروت وارد میکند، استفاده از بادشکن در حاشیه باغ به ویژه در مناطق بادخیز که سرعت باد میتواند به ۳۰ کیلومتر در ساعت برسد بسیار ضروری است.